اعظم رئوفی - کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران
میترا صابری - دکتری دانشگاه خوارزمی تهران
شهره تاج - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران

پیاده راه نقش اجتماعی فراوانی دارد که امروزه این معابر سنگفرش شده و خالی از اتوموبیل با رستورانهای روباز و نیمکت های فراوان بهترین بستر برای گذراندن اوقات فراغت در کشورهای مدرن درآمده اند. لذا به عنوان نمونه موردی پیاده راه بازار تهران که در منطقه ۱۲ شهرداری تهران با جمعیت شناور روزانه بین ۵/۱-۱ میلیون نفر است را مورد مطالعه قرار دادیم. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از جهت هدف کاربردی با شیوه پیمایشی است. جامعه آماری با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۰ به دست آمد که ۲۶۰ پرسشنامه توسط عابرین و ۱۲۰ پرسشنامه توسط شاغلین محدوده پر شد. داده ها با استفاده از نرم افزارSpss تحلیل شد تمامی شاخص ها در آزمون معناداری T-test با اطمینان ۹۵درصد و در سطح کمتر از ۰۱/۰ درصد معنادار هستند و چون در تمامی شاخص ها مقدار ضریب همبستگی r ( پیرسون ) بین (۱و۱-) قرار دارند، شدت رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته مثبت و در حد متوسط است. ۷۲درصد از شاغلین برگزاری فعالیت ها را مناسب می دانستند و۲۸ درصد آنها فضای پیاده راه را به دلیل اخلال در کار کسبه مناسب فعالیت ها نمی دانستند. اما ۹۳ درصد از عابرین پیاده راه برگزاری این فعالیت ها را مناسب می دانستند و تنها ۷درصد آنها تمایل به برگزاری هیچ فعالیتی نداشتند و صرفا به دلیل خرید از بازار تهران از این پیاده راه استفاده می کنند. با توجه به این نتایج ثابت شد که در بستر پیاده راه دارای بافت با ارزش، امکان یا فرصت ایجاد تسهیلات و فعالیت هایی که باعث ایجاد فضای جمعی و عمومی گردد، وجود دارد. از نظر شهروندان ایجاد فضای جمعی مناسب در پیاده راه موجود، به وجود آمده است و پیاده راه بازار فرصت ایجاد فضای جمعی و عمومی را داراست.

پیاده راه سازی، خیابان اصلی، فضای جمعی، فضای عمومی، بازار تهران