بررسی معناداری مفاتح غیب و معرفت بخشی آن با رویکردی عرفانی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه عرفان اسلامی، دوره: 18، شماره: 70
- کد COI اختصاصی: JR_IAUZ-18-70_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 267
نویسندگان
استادیار و عضو هیات علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی(سمت) ، تهران، ایران.
استادیار و عضو هیات علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، تهران،ایران. نویسنده مسئول: Mahmoodi@samt.ac.ir
چکیده
مفاتح غیب» واژهای قرآنی و برگرفته از آیه ۵۹ سوره انعام است. مفسران، فیلسوفان و عارفان در خصوص معنا، تفسیر و تاویل این آیه به بحث و بررسی پرداختهاند. نظرات عارفان درباره مفاتح غیب را می توان به دو دوره زمانی قبل و بعد از ابنعربی تقسیمکرد. در دوره پیشاابنعربی تبیینهای معرفت شناسانه و انسان شناسانه از مفاتح غیب نمود بیشتری دارد و سپس با ظهور غزالی رویکرد وجودشناسانه به مفاتح غیب آغاز و قوتمی گیرد، بهطوریکه او از آن به علم اسباب تعبیرمی کند. ازاینرو، غزالی تنها صفت علم را مفاتح غیب می داند؛ اما با روزبهان بقلی این رویکرد نضج و تفصیل بیشتری می یابد. او تمامی صفات ازلی را به-عنوان مفاتح غیب معرفیمی کند. با ظهور ابنعربی رویکرد وجودشناسانه به اوج خود می رسد. در دوره پساابنعربی رویکرد وجودشناسانه غالب است و از مفاتح غیب به اسمای ذاتی، مراتب وجود و سر قدر تعبیرمی شود. درباره امکان معرفت به مفاتح غیب نیز نظرات دو گونه است؛ برخی آن را حتی برای پیامبران و ملائکه مقرب غیرممکن دانستهاند و علم به آن را درانحصار خداوند می دانند و برخی نیز علم به آن را برای کملین انبیا و اولیا میسر می دانند. برخی نیز با رویکردی شیعی از این نیز فراتررفته و از وجود حضرات معصومین(علیهم السلام) به مفاتح غیب تعبیرکردهاند.کلیدواژه ها
مفاتح غیب, عرفان, رویکرد وجودشناسانه, رویکرد انسان شناسانه, رویکرد معرفت شناسانهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.