تبارشناسی نقش زیارتی-گردشگری شهرمشهد

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: جغرافیا و توسعه ناحیه ای، دوره: 17، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JGRD-17-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 227
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدعلی فیروزی

دانشگاه شهید چمران اهواز

جعفر جوان

دانشگاه فردوسی مشهد

معصومه توانگر

دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف: این مقاله با هدف تحلیل نقش زیارتی و گردشگری شهر مشهد، از طریق شناسایی گسست­ها، گفتمان­های مسلط و آثار فضایی گفتمان ها بر شهر مشهد با تمرکز بر روش تبارشناسی فوکو، تدوین شده است. روش تحقیق: روش تحقیق حاضر تبارشناسی فوکویی است. رهیافت تبارشناسی به مثابه چارچوب نظری و روشی­ است که پدیده شهر را با نگاهی تاریخی می نگرد. تحلیل تبارشناسانه نقش شهر و تحولات آن در طول زمان، نمایانگر فرایند گذار شهرها از وضعی به وضع دیگر، آرایش های گفتمانی و روابط میان گفتمان ها در یک جامعه و شناسایی احکام و گزاره­های گفتمانی در خلق شهر با نقش خاص است. یافته­ ها: بررسی ساختار قدرت در پیوند با دانش که به تولید فضای شهری منجر شده است، تحلیل مناسبی از تحولات نقش شهری ارائه می­ دهد. بدیهی است تحولات و توسعه­ شهر مشهد در پیوند با نقش زیارتی آن معنا می ­یابد. در این مقاله ساختار قدرت/دانش پدید آورنده و جهت­ دهنده به نقش زیارتی و گردشگری مشهد، در درون دو کلان گفتمان دوران تسلط مدرنیسم و دوره پیشامدرن، تحلیل و واکاوی شده است. نتیجه ­گیری: نتایج تحلیلی پژوهش نشان می­ دهد، گفتمان پیشامدرن تحت تاثیر دو گسست مهم؛ نخست شهادت امام رضا(ع) و پیدایش مشهد­الرضا و دوم، استقرار حکومت صفویان و نضج و گسترش مذهب تشیع در ایران، عرصه نقش ­آفرینی روابط قدرت/دانش به سمت و سوی تقویت نقش مذهبی و زیارتی مشهد پیش رفت و در هنگامه ورود مدرنیسم به کشور و تسلط گفتمان مبتنی بر آن و در پاسخ به تحولات فضای اجتماعی شهر، در تعامل با فضای جهانی و ملی و در قالب سه خرد گفتمان مشروطیت، ملی­ گرایی عصر پهلوی و اصول­گرایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به سوی نقش تلفیقی زیارتی- گردشگری سوق یافته است.

کلیدواژه ها

تبارشناسی, نقش زیارتی, گفتمان, نقش گردشگری, شهر مشهد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.