تعیین الگوی تاب آوری استان های ایران

تاب­آوری مفهوم جدیدی است که رویکرد اصلی آن طراحی با آسیب­پذیری کمتر و انعطاف­پذیری بیشتر در برابر تنش­ها و حوادث است؛ به­گونه­ای که یک استان تاب­آور، آماده است که در مواقع اضطراری به سرعت به شرایط جدید پاسخ داده و با کمترین آسیب به کار خود ادامه ­دهد. ازاین رو، هدف از انجام این مطالعه سنجش تاب­آوری استان های کشور با استفاده از شاخص­های اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و زیست­محیطی است. برای این منظور ۲۱ شاخص برای ۳۱ استان کشور جمع­آوری شد و با ادغام آن ها شاخص ترکیبی تاب­آوری محاسبه شد. به منظور تعیین وزن هر یک از شاخص­ها از روش سلسله مراتبی فازی استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده وزن هر یک از شاخص­های تاب­آوری اقتصادی، زیرساختی، اجتماعی و زیست­محیطی به ترتیب برابر با ۵۶/۰، ۱۳/۰، ۲۴/۰ و ۰۷/۰ به دست آمد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از شاخص ترکیبی تاب­آوری، استان های تهران (۷۳۱/۰)، خوزستان (۴۹۸/۰)، اصفهان (۴۴۵/۰)، فارس (۴۳۹/۰)، گیلان (۴۲۰/۰) و مازندران (۳۷۵/۰) بیشترین تاب­آوری را در بین استان های کشور دارند. همچنین استان های سیستان و بلوچستان، قم، خراسان­شمالی، خراسان­جنوبی، هرمزگان، اردبیل و زنجان آسیب­پذیرترین استان های کشور می­باشند. درنهایت با توجه به شاخص­های سازنده تاب­آوری، نقاط ضعف هر استان مشخص شد و در این راستا پیشنهاد هایی ارائه گردید.

کلیدواژه ها:

تاب آوری منطقه ای ، تاب آوری اقتصادی ، تاب آوری اجتماعی ، تاب آوری زیست محیطی ، تاب آوری زیرساختی