مروری بر فرآیند توسعه رویه ODD به عنوان استانداردی برای مدل سازی عامل بنیان

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دو فصلنامه آب و توسعه پایدار، دوره: 8، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_WSD-8-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 250
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید احمدرضا شاهنگیان

دانشجوی دکتری رشته مهندسی عمران/ مهندسی محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مسعود تابش

استاد دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

هانیه صفرپور

کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران/ مهندسی محیط زیست، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

محققین علوم اکولوژی و اجتماعی مدت ها است که با چالش نحوه مدل سازی پیچیدگی های ذاتی سیستم های اجتماعی-اکولوژی مواجه هستند. یک رویکرد معمول برای درک و بررسی این سیستم ها، مدل سازی عامل بنیان است که در طی سالیان گذشته نه تنها در علوم اکولوژیکی، بلکه در بسیاری از رشته های دیگر مورد استفاده قرار گرفته و امروزه به ابزاری با کاربرد گسترده تبدیل شده است. با این وجود برخلاف اهمیت این رویکرد مدل سازی، تا سال ۲۰۰۶ هیچ رویه استانداردی برای ساخت و ارائه مدل های عامل بنیان وجود نداشت. از این رو، در سال ۲۰۰۶ تعدادی از مدل سازان با طیف وسیعی از حوزه ها در اکولوژی، رویه ای تحت عنوان ODD (مرور اجمالی، مفاهیم طراحی و جزئیات) را به عنوان استانداردی برای توصیف رویکردهای مدل سازی فرد-محور (ازجمله عامل بنیان) پیشنهاد کردند. در ادامه تعدادی از ارائه دهندگان این رویه در سال ۲۰۱۰ با مروری بر تحقیقاتی که از نسخه اولیه آن استفاده کرده بودند، نسخه به روزرسانی شده آن را به منظور رفع مشکلات و ابهامات نسخه اولیه توسعه و ارائه دادند و به عنوان جایگزین نسخه قبلی معرفی کردند. سپس باتوجهبه نقش اساسی تصمیمات انسانی در مدل سازی عامل بنیان، نسخه جدیدی از این رویه تحت عنوان ODD+D به طور خاص برای این رویکرد مدل سازی در سال ۲۰۱۳ ارائه شد. هدف نسخه جدید، توسعه و اصلاح رویه به منظور ایجاد استانداردی برای توصیف مدل های عامل بنیان بود؛ به نحوی که تصمیم گیری انسانی را درون خود لحاظ کند. با توجه ‎به اهمیت استفاده از این رویه در ساختار تحقیقات مدل سازی عامل بنیان، این مقاله به معرفی رویه ODD، مروری بر سیر تحول آن در سال های اخیر و شرح مفصل آن در نسخه های متعدد می پردازد.

کلیدواژه ها

رویه ODD, رویه ODD+D, مدل سازی عامل بنیان, تصمیم گیری انسانی, سیستم های انطباق پذیر پیچیده

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.