الگوی بهینه مصرف درآمدهای نفتی

دراین مقاله الگوی بهینه مصرف عایدات نفت و گاز معرفی شده و بر اساس نتایج به دست آمده از الگو میزان پس انداز و مصرف عایدات نفت و گاز کشور در افق زمانی ۱۳۹۰– ۱۳۸۶ پیش بینی گردد. در پایان مقاله بر اساس یافته هایتحقیق، الگوی ایجاد صندوق درآمدهای نفت وگاز پیشنهاد شده است.; الگوی مورد نظر بر اساس حداکثر سازی مقید تابع مطلوبیت بین دوره ای مصرف کننده قرار دارد. به موجب این الگو تنها مصرف سود حاصل از ثروت نفتی در دراز مدت مجاز است و در پایان دوره بهره برداری از ثروت نفت و گاز، ثروت سرانه آحاد مردم با توجه به رشد جمعیت به میزان ثروت سرانه مردم از محل منابع طبیعی نفت و گاز در آغاز دوره خواهد بود.; برای نشان دادن ضرورت تشکیل صندوق درآمد نفت و گاز ابتدا به پیامدهای منفی اقتصاد نفتی تحت عنوان رانت جویی، بیماری هلندی و آثار زیانبار شوکهای نفتی بر اقتصاد اشاره شده است، سپس تجارب شکست خورده ایران در زمینه حل معضلات اقتصادی کشور از طریق تزریق بی حساب عایدات نفتی در دو مقطع زمانی برنامه پنجم عمرانی قبل از انقلاب (۱۳۵۶-۱۳۵۲) و دوره (۱۳۸۶-۱۳۸۴) اجمالا مورد بررسی قرار گرفته است.; در مقاله نشان داده شده است که ایجاد حساب ذخیره ارزی در برنامه سوم و تمدید ماموریت آن در برنامه چهارم گرچه گام مهمی در راستای مقابله با آثار زیانبار شوکهای نفتی و تسطیح عایدات نفت و گاز در طول زمان به حساب می آید، اما اهداف آن متفاوت از صندوق درآمدهای نفت و گاز بوده است.; در مقاله بر این نکته تاکید شده است که دولتها و مجالس قانونگذاری در جهت تامین نیازها و خواسته های بی پایان مردم همواره تلاش دارند بخش بزرگتری از درآمدهای نفتی را از طریق بودجه دولت به مصرف برسانند. به همین سبب به رغم پیش بینی سقف برداشت دولت از عایدات نفتی در برنامه های سوم و چهارم دولت و مجلس به قواعد رفتاری که بر سر آن به توافق رسیده اند وفادار نبوده اند.; با توجه به یافته فوق در پایان پیشنهاد شده است مقام رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام که دارای افق دید بلند مدت در جهت حفظ مصالح نظام می باشند، از تشکیل صندوق درآمدهای نفت و گاز حمایت کنند و پشتیبانی معنوی لازم را از آن به عمل آورند. باشد که دولتها و مجالس قانونگذاری به قوانینی که در این زمینه وضع خواهد شد تمکین نمایند.;