پایش محیط زیست ایران در افق سند چشم انداز، دوره ۱۳۸۵-۱۳۹۵ (عملکرد تطبیقی با کشورهای منطقه و شناسایی حوزه های بحرانی)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه راهبرد، دوره: 30، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_CSRA-30-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 224
نویسندگان
گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای/پژوهشکده علوم توسعه/پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی
گروه روانشناسی اجتماعی/پژوهشکده علوم توسعه/پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی
گروه مدیریت/پژوهشکده علوم توسعه/پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی
چکیده
برخورداری از محیط زیست مطلوب یکی از آرمان های سند چشم انداز ۱۴۰۴ است. منظور از محیط زیست مطلوب چیست و چگونه می توان از حرکت کشور در راستای این آرمان اطمینان یافت؟ هدف این مقاله ارائه مدلی برای پایش محیط زیست ایران و ۲۵ کشور موضوع سند و پایش وضعیت آنها در سه مقطع ۱۳۸۵، ۱۳۹۰و ۱۳۹۵ است. ابتدا مدل استخراجی از مبانی نظری و پیشینه براساس نظر خبرگان با استفاده از مصاحبه گروهی متمرکز، پرسش نامه، دلفی، ضریب تغییرات و میانگین وزن نسبی در قالب ۷ شاخص و ۱۷ متغیر، نهایی و با تکنیک تاپسیس و بر اساس داده های ملی و بین المللی تبدیل به شاخص ترکیبی شده است. سپس وضعیت و عملکرد محیط زیست ایران و کشورهای موضوع سند به طور کلی و در ابعاد هفتگانه بررسی شده است. نتایج، نشان دهنده عملکرد و روند نامناسب زیست محیطی ایران و کشورهای منطقه است. بااین حال ایران در سال ۱۳۹۵ در رتبه هفتم منطقه و بالاتر از رقبای منطقه ای خود (بجز ترکیه) قرار دارد. از طرف دیگر شدت کاهش شاخص در ایران با نرخ ۱.۰۲ بیشتر از متوسط و کشورهای اصلی (بجز عربستان و مصر) بوده است. عملکرد ایران در چهار شاخص آب شرب و بهداشت؛ تنوع زیستی، زیستگاه ها و جنگل ها و مراتع؛ اقلیم و انرژی؛ و منابع آبی، نسبت به کشورهای مهم منطقه بدتر، در دو شاخص «سکونتگاه ها» و «کشاورزی» بهتر و در شاخص کیفیت هوا، فاقد داده های کافی برای ارزیابی است. در پایان با اشاره به حوزه های بحرانی، اولویت های سیاست گذاری پیشنهاد شده است.کلیدواژه ها
مقتضیات زمانی و مکانی, حکم حکومتی, حکم حکومتی ثابت, حکم حکومتی متغیراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.