نگاهی به زیست محیط حوزه جغرافیایی آذربایجان و قفقاز جنوبی در عصر آهن

آنچه در دوران آهن میگذرد آشکارا فراغت بشر را از حل مسائل غذا و مسکن و دفاع طبیعی گواهی میدهد. در این عصر کشاورزی با ابزارهای لازم، سیستمهای آبیاری متنوع پشتیبانی میشود، به دست آوردن محصولات گوناگون میسر شده و معماری منطبق با شرایط اقلیمی و جغرافیایی، احکام فنی و تدارکاتی خود را صادر کرده است. تربیت اسب و ساخت ارابه و گردونه های تیزرو، ارتباط محلی و منطقه ای را ممکن و تبادل کالاو تجارت را میسر کرده و رونق داده است. اجتماعات عظیم شهری با تدارک نیروی دفاع جمعی اکتشاف آهن و ساخت ابزارهای گوناگون نظامی به زیربنای سیاسی جوامع شکل مشخصتری داده و طبقات مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، قابل تشخیص و تفکیک شده است. این عصر که برهه زمانی ۱۵۰۰ تا ۵۰۰ ق.م را شامل می شود با داده های مختلف محیطی و با کاوش های روشمند آشکار شده است. آنچه در این میان مهم است این است که با تحلیل یافته های مربوط به علوم گیاه باستان شناسی، جانورباستان شناسی، گرده شناسی، خاک شناسی و تحلیل یافته های سطحی انواع گیاهان و جانوران بر روی سفالها و ساخت انواع ابزارآلات به شکل حیوانات تا حدودی میتوان به آب و هوای آذربایجان و قفقاز جنوبی پی برد. با بررسی و آنالیز این نمونه ها میتوان گفت که شمال غرب ایران و قفقاز در عصر آهن از آب و هوای معتدل و مناسبی برای رشد و پرورش آدمی و جانوران و گیاهان برخوردار بوده است.

کلیدواژه ها:

زیست محیط ، عصر آهن ، آذربایجان ، قفقاز جنوبی ، نقوش سفال.