اردشیر جوانمردزاده - دانشجوی دکتری رشته باستان شناسی دانشگاه تهران
حسن فاضلی نشلی - دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران
حجت دارابی - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه

در فروردین­ماه سال ۱۳۸۹، بررسی باستان­شناسی دشت مهران با هدف شناسایی و ثبت محوطه­های پیش­از­تاریخی مشهود انجام شد. طی این بررسی تعداد ۳۶ محوطه باستانی اعم از محوطه باز، پناهگاه صخره­ای و تپه شناسایی و ثبت شد؛ از این تعداد، ۱۵ محوطه مربوط به دوران پیش­از تاریخ (روستانشینی تا شهرنشینی) می­باشند که در این مقاله به بحث در مورد دوره­های زیستگاهی این محوطه­ها از دوران نوسنگی تا آغاز شهرنشینی پرداخته می­شود. در مجموع می­توان ۱ محوطه را به دوران نوسنگی بی­سفال، ۲ محوطه روستانشینی آغازین، ۵ محوطه روستانشینی قدیم، ۸ محوطه روستانشینی میانه، ۳ محوطه روستانشینی جدید، نسبت داد. بررسی­های انجام یافته در این محوطه­ها حاکی از برهم­کنش جوامع پیش از تاریخ دشت مهران با فرهنگ­های پیش­از­تاریخی خوزستان، دهلران و بین­النهرین است. این نوشتار به بررسی استقرارهای منسوب به دوران نوسنگی بی­سفال تا روستانشینی جدید می­پردازد.      

بررسی باستان­شناسی, دشت مهران, دوران روستانشینی, الگوی استقرار, توالی فرهنگی