بررسی غلظت فلزات سنگین کروم و آرسنیک در رودخانه های حوضه سدهای بافت و رابر

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: دوماهنامه طلوع بهداشت، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_TBS-15-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 309
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد ملکوتیان

Kerman University of Medical Sciences

علیرضا مصداقی نیا

Tehran University of Medical Sciences,

یاسر سلطانی نژاد

Kerman University of Medical Sciences

چکیده

مقدمه: فلزات سنگین از عناصر سمی و پایدار در محیط هستند که با ورود به منابع آبی نهایتا وارد چرخه زیستی جانداران شده و اثرات نامطلوبی ایجاد می نمایند. پژوهش حاضر جهت بررسی تغییرات غلظت فلزات سنگین کروم و آرسنیک در رودخانه های حوضه سد بافت و سد رابر که بعضا به مصرف شرب رسیده و یا به این منظور پیش بینی شده اند، می پردازد. روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی است که از تابستان ۱۳۹۲ لغایت بهار سال ۱۳۹۳ انجام گرفت. طی بازدید میدانی ۴ ایستگاه نمونه برداری از رودخانه های حوضه سدهای بافت و رابر انتخاب شد. تعداد ۱ نمونه مرکب از رودخانه های مذکور و سدهای بافت و رابر در نیمه هرماه برداشت شد. غلظت فلزات سنگین کروم و آرسنیک در رودخانه های (بافت، سلطانی) حوضه سد بافت، و رودخانه های (رابر، سرمشک، سید مرتضی، رود در) حوضه سد رابر، به مدت ۱۲ ماه اندازه گیری شد. غلظت کروم و آرسنیک با جذب اتمی کوره گرافیتی سنجش شد. داده ها با نرم افزار spss تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: میانگین غلظت کروم در رودخانه های حوضه سد بافت به ترتیب ۰۱/۵ و ۱۹/۵ ppb و در رودخانه های حوضه سد رابر به ترتیب ۴۴/۵، ۵/۵، ۴۲/۵ و ۴۵/۵ ppb به دست آمد. میانگین غلظت آرسنیک در رودخانه­های حوضه سد بافت به ترتیب ۵۲/۱۶ و ۷۱/۱۱ ppb و در رودخانه های حوضه سد رابر به ترتیب ۲۸/۱۲، ۶/۱۳، ۰۷/۱۳ و ۷۸/۸ ppb حاصل شد. میانگین غلظت کروم در سدهای بافت و رابر به ترتیب ۰۲/۵ و ۳۸/۵ ppb و آرسنیک به ترتیب ۵۳/۲۳، ۱۲/۹ ppb به دست آمد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده غلظت فلز کروم در ایستگاه های موردمطالعه از رهنمود سازمان جهانی بهداشت، حد مجاز استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا و حد مجاز موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران کمتر بود. غلظت فلز آرسنیک از رهنمود سازمان جهانی بهداشت، حد مجاز استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا و از حد مجاز موسسه استاندارد تحقیقات صنعتی ایران بیشتر بود. این تفاوت ازنظر آماری معنی دار بود (۰۰۰۱/۰p< ). با توجه به اهمیت این موضوع ضرورت دارد که این مسئله رسیدگی و در ارتباط با تقلیل آن برنامه ریزی های لازم به عمل آید.

کلیدواژه ها

Dam, Heavy metals, River, فلز سنگین, رودخانه, سد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.