تحلیل انتقادی انگاره وثاقت جابر بن یزید جعفی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه حدیث پژوهی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_HADITH-12-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 208
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبدالهادی فقهی زاده

دانشگاه تهران

مجید بشیری

دانشگاه تهران

چکیده

جابر بن یزید جعفی از راویان عصر تابعان و معاصر امام باقر و امام صادقv بود. دانشمندان رجال متقدم، متاخر و معاصر شیعه درباره وثاقت و عدم وثاقت وی اختلاف نظر دارند. منشا اصلی اختلاف نظر آنان، وجود روایات متعدد و گوناگونی است که درباره جابر نقل شده است؛ چنان که برخی از این روایات به صداقت و علم جابر به اسرار اهل بیتk اشاره دارند. از سوی دیگر، روایاتی وجود دارند که بر اختلاط و ضعف جابر دلالت دارند. نجاشی و استاد او، شیخ مفید، از رجالیان و دانشمندان متقدم، بر اختلاط شخص وی تاکید دارند. حال آنکه موافقان وثاقت جابر، تضعیف جابر را شخص وی نمی دانند، بلکه آن را ناشی از راویان وی می دانند که بیشتر آنان از ضعفا و راویان بدنام به شمار می روند. موافقان وثاقت عمدتا متاخران متاخران و برخی معاصران شیعه هستند؛ حال آنکه بیشتر رجالیان متقدم و متاخر معتقد به ضعف جابر شده اند. از جمله رجالیان معاصر آیت الله خویی و علامه شوشتری اند که معتقد به وثاقت وی هستند و در دفاع از وی به روایاتی استناد کرده اند که این روایات یا راوی آن ها، خود جابر است یا سند آن ها ضعیف است یا مستندی نامعتبر یا روایات معارض دارند. آنان تضعیفات واردشده درباره جابر و روایات معارض را با وجوهی توجیه کرده اند که برخلاف ظاهر دلالت آن ها و ترجیح بلامرجح است و بر این اساس، به نظر می رسد ادله قول به وثاقت جابر بن یزید جعفی ناتمام است.

کلیدواژه ها

جابر بن یزید جعفی, علم رجال, وثاقت راوی, اختلاط راوی, تعارض جرح و تعدیل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.