بررسی معیارهای طراحی منظر شهری در جهت افزایش حس تعلق به مکان

امروزه با گسترش شهرنشینی و رواج یافتن اقدامات شهرسازی جدید، بافت های شهری تحت تاثیر قرار گرفته اند. بطوریکه محدوده های وسیعی از شهرهای کشور با معضلات پیچیده ای از جمله بحران هویت شهری و نیز حس تعلق مکانی رو به رو هستند و روند افت منزلت مکانی- اجتماعی آنها رو به افزایش است. تفسیر رابطه انسان و محیط یکی از مهمترین چالش های پیشروی پژوهشگران است که منجر به شکل گیری مفاهیم جدیدی نظیر منظر شده است. لذا، منظر و سیمای شهری موضوعی مهم و حتی چالش برانگیز در میان صاحبنظران طراحی شهری، معماری و طراحی محیطی است، به گونه ای که نبود ادبیات واحد در این میان حتی به سوء برداشت هایی نیز انجامیده است. از طرف دیگر، اغلب مطالعات مربوط به مکان و موضوعات مرتبط با آن از جمله حس مکان که در حیطه روانشناسی ادراک و علوم تربیتی مورد مطالعه قرار گرفته، در شهرسازی به خودی خود کفایت نمی کند و این وظیفه طراح است که با بهره گیری از این علوم به خلق فضاهای عمومی با کیفیت و مطلوب در میان تراکم ساخت و سازها پرداخته و پهنه ای برای انجام رویدادهای جمعی و نیز شکل گیری و القاء حس مکان به شهروندان مهیا سازند. بنابراین در این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی اصول و معیارهای طراحی منظر در راستای برانگیزش حس مکان پرداخته شده و در نتیجه اصول ادراکی در طراحی منظر شهری برای ارتقا حس مکان به اختصار توضیح داده شده است.

کلیدواژه ها:

حس مکان ، منظر شهری ، هویت شهری ، حس تعلق به مکان