نسیم حسینی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
فاطمه طباطبایی یزدی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
ظهیر شکوه سلجوقی - گروه آبزی پروری، شرکت مهندسی مشاور طوس آب، مشهد

گاوماهیان (Gobiidae) یکی از بزرگترین خانواده های ماهی در جهان است. این مطالعه با هدف بررسی خصوصیات ریخت سنجی گونه Istigobius ornatus (Rüppell, ۱۸۳۰) از خانواده گاوماهیان از سواحل مکران، جنوب شرقی ایران انجام شد. در مجموع ۲۵ نمونه از سه ایستگاه با نوع بستر متفاوت، تیس، لیپار و دریا بزرگ، از بهار تا تابستان ۱۳۹۷ صید و به آزمایشگاه منتقل شدند. از هر سه سطح پشتی، جانبی و شکمی نمونه ها عکس برداری و با استفاده از نرم افزارهای TpsDig۲ تعداد ۱۲ لندمارک از سطح پشتی، ۲۰ لندمارک از سطح جانبی چپ و تعداد ۱۹ لندمارک از سطح شکمی نمونه ها انتخاب و رقومی سازی شد. برای بررسی تفاوتهای ریختی ، داده های شکل بر اساس داده ها ی مختصات نشانگر با استفاده از آزمونهای PCA، CVA و Cluster Analysis مورد تحلیل قرار گرفت و شکل بدن هر جمعیت نسبت به شکل میانگین کلی مصورسازی گردید. نتایج آنلایزهای چند متغیره تفاوت معنیداری را از نظر شکل بدن بین جمعیتهای مورد مطالعه نشان داد. براساس تجزیه و تحلیل خوشه ای جمعیتهای مورد مطالعه در سطح پشتی و شکمی دو ایستگاه تیس و لیپار شباهت بیشتری با یکدیگر داشته و با جمعیت ایستگاه دریا بزرگ متفاوت بودند و در سطح جانبی جمعیت ایستگاه لیپار متفاوت از دو ایستگاه دیگر بود. نتایج این مطلاعه، انعطاف پذیری ریختی شکل بدن را در جمعیتهای مورد مطالعه تحت تاثیر شرایط محیطی تایید نمود. تفاوت های ریختی مشاهده شده را میتوان متاثر از شرایط زیستی زیستگاه ها مثل تیپ بستر دانست.

گاوماهی، مکران، انعطاف پذیری ریختی