محسن عباس نیا
محمد باعقیده

در برنامه ریزی های توسعه و عمران یک منطقه، آب و هوا نقش اصلی را بر عهده دارد و مهم ترین جلوه کار آب و هواشناسان ابداع طبقه بندی های آب و هوایی است. استان چهارمحال و بختیاری منطقه ای کوهستانی در جنوب غرب ایران است که با توجه به تنوع توپوگرافی دارای توزیع متفاوت عناصر اقلیمی به خصوص بارش و دما است. در این پژوهش در راستای شناسایی دقیق خرده نواحی اقلیمی این استان از روش های آماری چندمتغیره تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای، استفاده شد. بدین منظور تعداد ۲۶ متغیر اقلیمی از ۶ ایستگاه هواشناسی استان انتخاب شدند. سپس برای برطرف کردن کمبود ایستگاه های اقلیمی شاهد، در سراسر پهنه استان طی فرایند میان یابی IDW، ماتریس پهنه ای داده ها به ابعاد۲۶×۴۶ (متغیرها×گره گاه ها) به دست آمد. ماتریس اخیر داده های اقلیمی برای سراسر پهنه استان را فراهم کرد و بدین ترتیب مبنای ناحیه بندی قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی روی ماتریس پهنه ای داده ها نشان داد، شکل گیری اقلیم استان متاثر از ۴ عامل است که به ترتیب اهمیت عبارتند از: عامل بارشی، عامل آسمان صاف، عامل دمایی و عامل رطوبت. بعد از شناسایی عامل ها، درنهایت با اجرای تحلیل خوشه ای بر روی ماتریس نمرات عاملی وجود ۴ ناحیه اقلیمی متمایز در استان تشخیص داده شد.

تحلیل خوشه ای, تحلیل عاملی, آب و هوایی, استان چهارمحال و بختیاری, میان یابی IDW, ناحیه بندی