مهدی حاج امینی - استادیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و حساب داری دانشگاه یزد
محمد علی ابوترابی - استادیار اقتصاد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

اگرچه از ارائه اولین نظریههای تخصصی توسعه تا به حال کم تر از یک قرن میگذرد، سیر تحول آنها پرشتاب و مجادلهبرانگیز و روشن گر بوده است. درحالی که هر نظریه تلاش کرده است که بعدی از علل و ماهیت توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی را توضیح دهد، ازسوی نظریه های جدیدتر به نقد کشیده شده است تا بدین ترتیب علم توسعه به طور مداوم در حال توسعه باشد. در این میان، دو دیدگاه وابستگی و پساتوسعهگرایی سایر دیدگاهها و نظریهها را به شکل بدبینانه ای یک پارچه و استعماری در نظر گرفته و آن ها را نظریه های توسعه غرب یا غربی نامیده اند و آن ها را نفی می کنند. کتاب تصور عصر پساتوسعه هر چند شامل مقالاتی با دیدگاههای مختلف است، روح کلی خود را از این دو دیدگاه وام گرفته است. مقاله حاضر، با نقد هم زمان این کتاب و این دو دیدگاه، سعی در «توسعه فهم توسعه» دارد. علاوه برآن، پیش نهادهایی برای تدوین کتابهای مشابه در آینده ارائه می دهد.

توسعه, توسعه انسانی, پساتوسعه, وابستگی