ابوذر خواجه - استادیار گروه مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی بیرجند، بیرجند

در سالهای اخیر آنالیز دارو همانندی ترکیبات موجود در گیاهان دارویی توجه زیادی را به خود جلب کرده است. زعفران یکی از مهمترین گیاهان دارویی ایران است که کاربردهای دارویی، درمانی و غذایی متنوعی دارد. ارزیابی مناسب ویژگیهای دارو همانندی ترکیبات موثره زعفران می تواند سبب افزایش کشف داروهای بر پایه زعفران و استفاده ایمن از آن شود. در این راستا ابتدا یک بانک داده مناسب از ترکیبات موثره موجود در زعفران که با روش کروماتوگرافی گازی - طیف سنج جرمی شناسایی شده اند با استفاده از نتایج مقالات معتبر ایجاد شد. سپس بمنظور تشخیص دارو همانندی ترکیبات موثر زعفران، چندین ویژگی فیزیکی شیمیایی و ساختاری مولکولهای آنها محاسبه شد. با استفاده از معیارهای مختلفی همچون قانون پنج لیپنسکی ترکیبات شبیه به دارو از ترکیبات غیر دارویی تمایز داده شد. نتایج این تحقیق بعضی از ترکیبات موثره زعفران که قابلیت دارویی دارند را معرفی می کند، که می تواند در توسعه مواد دارویی مشتق شده از زعفران بسیار با ارزش باشد.

ترکیبات موثره، زعفران، داروهمانندی.