محمد حسین رضایی مقدم - استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران
محمد رضا نیکجو - دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران
داود مختاری - استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سید رضا حسین زاده - دانشیار گروه زئومورفولوژی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسام ملکی - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران

وقوع سیلاب های شدید یکی از مهم ترین مخاطرات هیدرو-ژئومورفیک حوضه آبریز رودخانه سیروان است. رودخانه سیروان به عنوان یکی از شاخص ترینرودخانه هایواقع در غربایران است. طی نیم قرن اخیر خصوصا در بهاربه شدت سیلابی شده و بسیاری از کارشناسان محلی علت وقوع سیلاب های آن راتشدید ذوب برفها و بارش ها نسبت می دهند. برای بررسی بهتر موضوع داده های طولانی تر سیلاب مورد نیاز است که در این مقاله با استفاده از داده های ژئومورفولوژیکی و سیلابی به باز سازی سیلاب ها پرداخته شده است.برای نیل به اهداف این مقاله با استفاده تصاویر ماهواره اییسایت های احتمالی رسوبات آب راکد و شواهد ژئومورفولوژیک سیلاب شناسایی گردید. رودخانه به سه بازه تقسیم شد و با بازدیدهای میدانی دقیق سایت های رسوبات آب راکد به تحلیل های چینه شناسی بر روی رسوباتپرداخته شد. باعملیات نقشه برداری،نقشه  ۱:۱۰۰۰ مسیرمورد مطالعه تهیهگردیدو جمعا ۴۸ مقطعدرسه بازه، ترسیم گردید ودبی سیلاب ها دردوره های مختلف باز سازیشد. از نرم افزار HEC-RAS،GIS جهتترسیمنقشه هاوتحلیل های هیدرولیکی بهره گرفته شد. نتایج نشان دادحداکثر دبی سیلابی برای دوره ۲ ساله،۶۶/۱۰۳ و برای دوره ۱۰۰۰ ساله ۷۸/۴۷۸۵ مترمکعب بر ثانیه برآوردگردید. در بازه اول پالنگان، تراز آب در دوره ۲ ساله، ۹۸۹.۵۷ متر و برای دوره ۱۰۰۰ ساله۱۰۰۵.۳۶مترودر بازه دوم دله مرز، برای دوره ۲ ساله،۸۶۸.۴۲متر و برای دوره ۱۰۰۰ ساله ۸۸۵.۹۱متر،در بازه سوم رودبار،تراز آب در دوره ۲ ساله، ۷۹۰.۱۷متر و برای دوره ۱۰۰۰ ساله۸۳۰.۴۲ متر به دست آمد.برآوردحداکثر دبی لحظه ایسیلاب های دیرین رودخانهنشان داد که وقوع سیلاب های بزرگ دور از انتظار نیست.نتایج نشان داد که با استفاده از شاخص دیرینه تراز PSI، می توان سیلاب های بزرگ (حداکثر دبی) را در کانال رودخانه با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RASو نرم افزار الحاقیHEC-GEORAS برآورد و تشریح نمود.

رودخانه سیروان, شاخص دیرینه ترازPSI, شواهدژئومورفیک, برآورد دبی, رسوبات آب راکد