نقش پراکندگی مکانی و نوسانات زمانی پارامترهای اقلیمی در عملکرد گندم دیم-
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیای طبیعی، دوره: 9، شماره: 34
- کد COI اختصاصی: JR_JOPG-9-34_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 191
نویسندگان
استادیار گروه جغرافیایی طبیعی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
دکترای اقلیم شناسی، کارشناس هواشناسی اداره کل هواشناسی استان آذربایجان شرقی، تبریز، ایران
مربی گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نورتهران، تهران، ایران
مربی گروه علوم کشاورزی دانشگاه پیام نورتهران، تهران، ایران
چکیده
نظر به اهمیت پراکندگی مکانی و نوسانات زمانی عناصر اقلیمی در تولیدات دیم؛ در تحقیق حاضر با بررسی پراکندگی مکانی عناصر آب و هوایی در شهرستانهای کلیبر و خداآفرین و نوسانات زمانی آنها در ارتباط با نیازهای اقلیمی گندم دیم؛ میزان تاثیر آنها در عملکرد این محصول استراتژیک مورد مطالعه قرار گرفت. پراکندگی مکانی پارامترهای بارشی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) به نقشه تبدیل گردیده و نوسانات سال به سال بارش و دما از طریق ترسیم نمودار مورد ارزیابی قرار گرفت. با بهرهگیری از نیازهای رویشی(شرایط اقلیمی مطلوب) گندم دیم، چگونگی تامین نیازهای آب و هوایی این گیاه ارزشمند تحلیل گردید. در مرحله بعد جهت شناسایی نقش پارامترهای آب و هوایی در عملکرد گندم دیم و تعیین بهترین مدل پیشبینگر؛ رگرسیون چندمتغیره گام به گام برای ۱۶ پارامتر اقلیمی و میانگین عملکرد گندم دیم در شهرستانهای کلیبر و خداآفرین اجرا گردید. نتایج نهایی نشان دهنده این واقعیت هستند که نقش هر یک از عناصر اقلیمی بارش و دما، متناسب با مراحل مختلف رشد، متفاوت است. هرچند میانگین بارش سالانه در منطقه مورد مطالعه مطلوب به نظر میرسد ولی تغییرات زیاد آن از سالی به سال دیگر و همچنین وقوع مقدار کمی از آن در ماه خرداد محدودیت اصلی بارش برای کشت گندم دیم است. عنصر اقلیمی دما در منطقه مورد مطالعه در مراحل جوانهزنی و پرشدن دانه شرایط مطلوبی را ایجاد میکند ولی در مرحله گلدهی شرایط دمایی منطقه سردتر از آستانههای مطلوب فیزیولوژیکی گندم میباشد. همچنین اجرای رگرسیون چندمتغیره، مدلی را با ۷ پارامتر آب و هوایی ارائه داد که میتواند در سطح اطمینان ۹۵% نقش پارامترهای اقلیمی را در میزان عملکرد گندم دیم تبیین کند.کلیدواژه ها
گندم دیم, پارامترهای اقلیمی, تغییرات مکانی, نوسانات زمانی, رگرسیون چندمتغیره, کلیبر و خداآفریناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.