در باب معاصرستیزی و معاصرگرایی (جدال گذشته و اکنون ادبی در تذکره الشعراء و مجالس النفایس)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی، دوره: 12، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_CLASS-12-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 118
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید رادفر

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد.

محمود فتوحی

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تذکره ها محملی برای بازتاب تفکرات و عقاید ادبی بوده­اند. تذکره­نویسان از رهگذر این آثار نظرات خویش را مطرح می­کرده­اند و گاه نسبت به عقاید مخالفشان واکنش نشان می­داده­اند. پس انتظار می­رود که دو تذکره­نویس هم­روزگار هم در باره ادبیات عصر خویش نظرات متفاوت و بعضا متضاد داشته باشند. برخی از ایشان گاه مدافع ادبیات روزگار خود بوده و در تایید و تثبیت جریان های ادبی عصرشان قلم زده اند و گاه بعضی آن را مورد انتقاد قرار داده و به سختی بر آن تاخته اند. اواخر قرن نهم هجری –مصادف با آخرین سال های حکومت تیموریان- بزنگاهی تاریخی برای جدال میان طرفداری از گذشته و اکنون ادبی بوده است. تذکرهالشعرا و مجالس النفایس دو اثر ادبی هستند که با وجود نگاشته شدن در یک محدوده زمانی و مکانی، دو نگرش متفاوت و متضاد نسبت به ادبیات معاصرشان بر آن ها حاکم است. یکی در دفاع از جریان ها و تفکر ادبی روزگارش نوشته شده و دیگری برابر ادبیات عصرش ایستاده و در مقابل آن گذشته و عظمت آن را برجسته کرده است. در مقاله حاظر نشان داده­ایم دو تذکره مزبور، در پاسخ به سوال «اوضاع ادبی روزگار خویش را چگونه می­بینید؟» نوشته شده­اند و نسبت به یکدیگر بدان پاسخ هایی متفاوت داده ­اند.

کلیدواژه ها

تاریخ ادبیات, تذکره, معاصرگرایی, معاصرستیزی, تذکرهالشعرا, مجالس النفایس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.