تغییرات فصلی متابولیتهای ثانویه گیاه مورد (Myrtus communis L) در برخی از رویشگاه های استان خوزستان

گیاه مورد (Myrtus communis L) درختچه ای همیشه سبز از خانواده میرتاسه میباشد که در مناطق مدیترانه ای میروید، این گیاه از زمانهای بسیار قدیم برای مصارف دارویی، غذایی و ادویهای استفاده میشده است. مورد در شمال استان خوزستان به خوبی پراکنش دارد؛ به منظور بررسی تغییرات فصلی متابولیتهای ثانویه و بهترین زمان و مکان برداشت گیاه مورد، آزمایشی در قالب اسپیلیت پلات در زمان و بر پایه طرح کاملا تصادفی در ۳ تکرار صورت گرفت که برگهای گیاه مورد در اواسط هر فصل (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) و در ۷ منطقه رویشگاهی آن (مال سیدی، سراک، سادات حسینی، شیمن، دزفول، اندیکا و مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز) در استان خوزستان جمع آوری شد. در این آزمایش صفات بیوشیمیایی (فلاون و فلاونول، میزان فلاونوئید کل، میزان ترکیبات فنلی کل، فعالیت آنتی اکسیدانی) و میزان اسانس گیاه مورد، اندازه گیری گردید. استخراج اسانس با روش تقطیر با آب و با دستگاه کلونجر صورت گرفت. میزان ( درصد) اسانس برگهای گیاه مورد ۰/۹۸ - ۱/۵ (وزنی/ وزنی) مشاهده شد؛ نتایج نشان داد که زمان و مکان برداشت بر متابولیتهای ثانویه گیاه مورد تاثیر میگذارد و با توجه به نتایج حاصله اثر متقابل زمان و مکان جمع آوری نشان داد که بهترین زمان برداشت گیاه مورد از جهت بالاترین میزان متابولیت های ثانویه اندازه گیری شده، در فصول بهار و پاییز مشاهده شد و میزان این ترکیبات در مکانهای دزفول و مال سیدی نسبت به سایر مکانهای جمع آوری بالاتر بود.

کلیدواژه ها:

اسانس ، خوزستان ، درختچه مورد ، زمان برداشت ، فنول