محی الدین پیرخضری - استادیار پژوهش، پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

اصلاح سیستماتیک آلوها در ۱۸۴۳ در انگلستان و در اواخر قرن نوزدهم در روسیه و امریکا آغاز شد. کیفیت، کمیت، دیرگل دهی، زودرسی، توسعه دامنه رسیدن و تحمل به تنشهای مختلف از جمله اهداف اصلاحی آلوها هستند. در شرایط کشور میوه های زودرس از قیمت نوبرانه بالایی برخوردار هستند و تقاضا برای کشت و کار آنها بالا است. تنوع در ارقام زودرس محدود است و دورگ گیری بین ارقام زودرس احتمال دستیابی به ارقام متنوع تر را بالا میبرد. در این تحقیق تلاقی پذیری ارقام تجاری زورس ارلی گلدن، بلک استار، مورتینی و ابلنایا بعنوان والد مادری (و تلاقی متقابل) و همچنین با ارقام میانرس (شامل سانتازا، سیمکا، فریار و بلک امبر) طی سه سال متوالی ۱۳۹۶، ۱۳۹۷، و ۱۳۹۸ ارزیابی گردید. نتایج تجزیه واریانس تلاقی پذیری والدین انتخاب شده نشان داد که والدین مادری تفاوت معنیداری در میزان فروت ست با گرده های مختلف (بجز ابلنایا) در سطح یک درصد داشتند. مقایسه میانگین میزان تشکیل میوه با والدهای پدری نشان داد که رقم ارلی گلدن بیشترین میزان تشکیل میوه را برای ارقام مادری داشت. کمترین میزان تشکیل میوه ارلی گلدن در سیمکا (۰/۷۷)، مورتینی در بلک استار (۱/۰۸) و ارلی گلدن در سانتارزا (۱/۱) بود. در ارزیابی میزان جوانه زنی دانه گرده، ارلی گلدن با ۶۶/۹۷ درصد، موتینی با ۶۴/۹۵ درصد و سپس سانتارزا با ۶۱/۲ درصد تندش لوله گرده بیشترین مقدار و کمترین مقدار تندش مربوط به ارقام سیمکار۳۸۱/ درصد، بلک استار با ۴۷۲/ درصد و ابلنایا با ۴۸/۵۰ درصد کمترین تندش را داشته اند.

آلو، ارقام زودرس،دورگ گیری.