ارزیابی مسئولیت کیفری بدون تقصیر در جرایم خسارت اجتماعی محور

اگر رسالت حقوق کیفری در مجازات کردن مجرمان و برقراری عدالت و نظم در جامعه باشد باید آگاه باشد. جهت تحمیلمجازات بر مجرم، ضروری است که عنصر مادی و عنصر روانی فعل به طور هم زمان وجود داشته باشند . ولی در قانون استثنائاتیوجود دارد که قانو ن گذار برای جلوگیر ی از ارتکاب بعضی رفتارهای خطرناک و حمایت از منافع عمومی، مقرراتی را وضع نمودهکه انجام آن عمل را به جهت مشکل بودن اثبات سوءنیت، صرف هزینه های زیاد، اطاله دادرسی و .... به طور مطلق ممنوعکرده است. این فرایند که «مسئولیت مطلق یا مسئولیت کیفری بدون تقصیر» نامیده می شود، موجب کیفر مرتکب خواهد شد،اگرچه عنصر روانی لازم را نداشته باشد؛ به عبارتی، اعم از اینکه هدف او نقض قانون باشد یا نباشد؛ این اصل از حقوق کیفریموجب می شود که در مواقعی مجازات بر فرد «بدون تقصیر» تحمیل شود. با توجه به نتیجه حاصل از تحقیق به نظر می رسد،فرار مرتکبان از مسئولیت این گونه جرایم با استفاده از شرط عنصر روانی، گسترده بودن خسارت ها و غیر قابل محاسبه بودنآن، افزایش بزه دیدگان و دشواری یا عدم امکان جبران خسار ت آن ها از مهم ترین مبانی پیش بینی مسئولیت کیفری در جرایمخسارت اجتماعی محور است. مساله دیگر اینکه ، با پررنگ تر شدن و ازدیاد اصول حاکم بر مقررا ت کیفری نظیر اصل برائت،رعایت حقو ق متهم و....که بیشتر نقش حمایتی از متهمین دارند، پر واضح اس ت در نظر گرفتن مسئولیت مطلق کیفری در عصرحاضر مخالفانی سرسخت دارد که این نوع مسئولیت را به نوعی ناعادلانه می پندارند اگرچه به عقیده برخی دیگر در بعضی مواردپیش بینی این نوع مسئولیت عین عدالت و انصاف است . قدرت و جایگاه های ویژه و والای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی مرتکباناین جرایم همچون پرده ای عمل می کند که سب ب برو ز دیرتر این جرایم و آثارشا ن می گردد و گاهی نیز حتی نمی توان فهمیدکه علت العلل پشت پرده کیست و انگیزه وی از چنین جرایم خطرناکی چه چیز ی بوده است؟

کلیدواژه ها:

مسئولیت کیفری بدون تقصیر ، رکن روانی ، مسئولیت مطلق ، جرایم خسارت اجتماعی محور