مسعود پرویزکورنده - دانش آموخته،کارشناسی ارشدفرآوری محصولات شیلاتی،پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه،دانشگاه ارومیه، ایران
کاوه رحمانی فرح - استادیار فرآوری محصولات شیلاتی گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
هومن شفیع پور - کارشناس فرآوری، اداره شیلات استان آذربایجان غربی، ارومیه، ایران
جواد بیات - دانشجوی کارشناسی ارشدفرآوری محصولات شیلاتی،پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه،دانشگاه ارومیه

در سال های گذشته با افزایش میزان تولید و عمل آوری ماهی در کارخانه های فرآوری آبزیان اهمیت بیشتری پیدا کردهاست. هدف از این پژوهش دستیابی به راندمان وزنی آماده سازی در تولید فیله با استخوان و همچنین تاثیر نوع روشعمل آوری بر مقدار افت وزن در این گونه ماهی در خط تولید کارخانه های فرآوری آبزیان بود. در این پژوهش ماهی شبهشوریده چشم درشت (Pennahia macrophthalmus) در سه سایز مختلف M, S و L سرزنی، باله زنی، پوست گیری، تخلیه امعاء و احشاء شدند و در پایان فرآیند ماهی ها وزن شدند. همچنین ماهی سنگسر معمولی (Pomadasys kaakan) تازه در یک سایز ۲۰۰۰-۱۰۰۰ بصورت بدن سر، تن پاک باسر، تن پاک بدون سر و فیله خالص جدا گردید و در پایان هر مرحله وزن گردید. مقادیر مختلف افت وزنی با توجه به اندازه آنها بررسی گردید. نتایج نشان دادند که راندمان فرآیند سرزنی، پوست گیری، تخلیه امعاء و احشاء ماهی منجمد در حجم صنعتی با توجه به اندازه آنها از کوچکتر بهبزرگ تر به ترتیب ۳۹/۷۳%، ۴۲/۴۲% و ۴۳/۳۵% درصد می باشد. افت وزنی در ماهی ریزتر نسبت به ماهی درشتتر با یک روش عمل آوری بیشتر بود. درواقع اندازه ماهی بر میزان درصد بازماندگی تاثیر معنی داری داشت (P<۰/۰۵). نتایج این تحقیق عمل آوری ماهی درشتتر در همان گونه نسبت به ماهی ریزتر بیشترین بازده را حاصل می کند.

ماهی شبه شوریده چشم درشت، ماهی سنگسر معمولی، افت وزنی، راندمان تولید.