باقرعلی عادلفر - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
محسن پرویش - دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

روند تاسیس مدارس به شیوه نوین در اواخر دوره قاجار شتاب فزاینده ای به خود گرفت. این مدارس توسط تجار، شخصیت- های سیاسی و فرهنگی تاسیس و اداره می­شد. دردوره پهلوی اول تلاش گسترده­ای برای دگرگون ساختن نهادهای فرهنگی کشور انجام شد. دگرگونی فرهنگی با رشد سریع نهادهای جدید و با هدف از هم پاشیدن نهادهای سنتی به وسیله دولت مواجه شد. از میان نهادهای  فرهنگی بسیاری که در این دوره  تاسیس شد ، مدارس ایرانیان خارج از کشور  بود. یکی از مهمترین آنها مدارس ایرانیان بین النهرین(عراق) بود. این مقاله درصدد است با تکیه بر اسناد و با روش توصیفی- تحلیلی به پرسش های زیر پاسخ دهد:۱ - دلایل و عوامل تاسیس مدارس ایرانیان مقیم عراق چه بوده است؟ و چه تاثیری در ترویج زبان و ادبیات فارسی داشته اند؟ فرضیه پژوهش بر آن است که وجود مدارس ایرانی در عراق می توانست در ترویج زبان و ادبیات فارسی  نقش موثری داشته باشد. 

مدارس ایرانیان, بین النهرین, قاجار, پهلوی