ارزیابی عدالت در تامین مالی مراقبت های دولتی سلامت در سال ۱۳۹۲

زمینه و هدف: تامین مالی در نظام سلامت زمانی عادلانه خواهد بود که هزینه های مربوط به مراقبت های سلامت برای خانوارها برحسب توان پرداخت آن ها نه بر اساس خطر خود بیماری توزیع شده باشد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی عدالت در تامین مالی مراقبت های دولتی سلامت براساس دو منبع اصلی تامین مالی شامل پرداخت های مستقیم خانوارها برای مراقبتهای دولتی و توزیع بودجه دولتی میباشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این مطالعه از آمارهای ثبتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۹۲ استفاده شده است. متغیرهای اصلی مورد مطالعه شامل پرداخت های مستقیم خانوارها برای مراقبتهای دولتی سلامت، توزیع بودجه دولتی سلامت و درآمد خانوارها به تفکیک استانهای کشور بوده است. برای تحلیل داده ها و انجام محاسبات از نرم افزار Excel و شاخص های ضریب جینی، شاخص تمرکز و شاخص پیش رونده کاکوانی برای سنجش عدالت در تامین مالی هزینه های سلامت استفاده شده است. یافته ها: در سال ۱۳۹۲، محاسبه شاخص ضریب جینی توزیع درآمد بین خانوارها، معادل ۳۸۷/۰ و شاخص تمرکز پرداخت های مستقیم خانوارها برای مراقبت های سلامت در استان های کشور معادل ۰۵۶/۰ به دست آمد. شاخص پیش رونده کاکوانی معادل ۳۳۱/۰-، شاخص تمرکز توزیع بودجه سلامت در استان های کشور معادل ۰۵/۰- و شاخص پیش رونده کاکوانی معادل ۳۳۷/۰- محاسبه گردید. نتیجه گیری: ارزیابی به عمل آمده براساس شاخص های ضریب جینی، شاخص تمرکز و شاخص پیش رونده کاکوانی نشان می دهد که توزیع بودجه دولتی سلامت در استان های کشور و پرداخت های مستقیم خانوارها برای مراقبت های دولتی سلامت براساس متغیر درآمد خانوارها، غیرعادلانه می باشد.

کلیدواژه ها:

Equity in financing ، Public health care ، Gini coefficient ، Concentration index ، Kakwani progressive index. ، عدالت در تامین مالی ، مراقبت­های دولتی سلامت ، ضریب جینی ، شاخص تمرکز ، شاخص پیش­رونده کاکوانی.