اندیشه اصلاح خط سعاوی و رد پای آن در آثار و مناسبات آخوندزاده و شیخ الاسلام قفقاز

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تاریخی، دوره: 9، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JHRU-9-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 305
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلامعلی پاشازاده

دانشگاه تبریز

چکیده

در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، بعد از اوج گیری بحث ضرورت اصلاح خط برای ترقی، علی سعاوی از اندیشمندان دینی عثمانی، در سال ۱۸۶۷م/۱۲۸۳ق، در روزنامه مخبر چاپ لندن مطلبی درباره ضرورت و چگونگی اصلاح خط نوشت که انتقاد تند میرزافتحعلی آخوندزاده را در پی داشت. در سال ۱۸۷۴م/۱۲۹۱ق، یعنی سال­ها بعد از انتقاد آخوندزاده از مطالب سعاوی، آخوند احمد حسین زاده، شیخ الاسلام قفقاز و دوست دیرین آخوندزاده، شروع به تالیف کتابی با عنوان معلم الاطفال کرد و در آن، بدون اشاره به نام سعاوی، اندیشه ای همانند او را در ضرورت اصلاح خط مطرح کرد. بررسی تطبیقی مطالب شیخ الاسلام و سعاوی و تاثیر احتمالی بهره گیری شیخ الاسلام از اندیشه ای که آخوندزاده از آن انتقاد کرد، در مناسبات میان آن دو مسئله­ای است که در پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی بررسی می شود؛ همچنین به این سوال ها پاسخ داده می شود که میزان اخذ یا اقتباس شیخ الاسلام از اندیشه و مطالب سعاوی چه اندازه بوده و این اقدام شیخ الاسلام در مناسبات دوستانه او با آخوندزاده چه تاثیری گذاشته است؟. 

کلیدواژه ها

اصلاح خط, ایران و عثمانی, علی سعاوی, آخوندزاده, شیخ الاسلام قفقاز

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.