صنایع عمده نیشابور در سده های ۳تا۶ق/۹تا۱۲م برپایه داده های باستان شناختی و منابع مکتوب

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های تاریخی، دوره: 9، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JHRU-9-4_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 165
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمیدرضا ثنائی

استادیار تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

عبدالرحیم قنوات

دانشیار تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

در سده های سوم تا ششم قمری/نهم تا دوازدهم میلادی، صنایع نیشابور هم پایه کشاورزی و تجارت آن رونق بسزایی داشت. برای آگاهی از شمار، کیفیت و دگرگونی این صنایع باید از دو دسته آثار بهره برد: منابع مکتوب و کشفیات باستان شناسی از محوطه های تاریخی نیشابور. اطلاعات به دست آمده از هریک از این دو دسته، به صورت جداگانه، تنها زوایای محدودی از صنایع این شهر را روشن می کند و تکیه جداگانه بر آن ها، پژوهش درباره این موضوع را بی ثمر و ناقص خواهد کرد؛ اما با قرارگرفتن اطلاعات آن دو دسته در کنار یکدیگر و یکپارچه شدن آن ها، بخش چشمگیری از خلا اطلاعاتی هریک دراین باره مرتفع می شود. مقاله حاضر با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و برپایه تلفیق اطلاعات یادشده، می کوشد پس از معرفی صنایع مهم نیشابور در این دوره، زمان رونق و رکود آنها را بررسی کند. یافته ها نشان می دهد بافندگی، سفالگری، فلزکاری و شیشه گری به ترتیب مهم ترین صنایع نیشابور در این دوره بوده است و سده های سوم تا پنجم قمری و سده ششم قمری، به ویژه نیمه دوم آن، به ترتیب اوج رونق و رکود نسبی صنعت در این شهر بوده است.

کلیدواژه ها

نیشابور, بافندگی, سفالگری, فلزکاری, شیشهگری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.