غلت سختکامی /j/ در نظام آوایی زبان فارسی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: پژوهشنامه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، دوره: 8، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JTPSOL-8-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 309
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

وحید صادقی

دانشیار گروه زبان شناسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

زهرا سبزعلی

دانش آموخته ی کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

چکیده

جایگاه غلت­ها در نظام­های واجی مشخصه­بنیاد چندان روشن نیست. برخی، غلت­ها را در طبقه­ی واجی واکه­ها قرار می­دهند؛ برخی نیز معتقدند که غلت­ها شاخصه­های صوتی منحصربه­فردی دارند که آن­ها را از واکه­ها و همخوان­ها (اعم از همخوان­های گرفته و رسا) متمایز می­کند. پژوهش حاضر به بررسی ویژگی صوت­شناختی همخوان غلت سختکامی /j/ در نظام آوایی زبان فارسی می­پردازد. برای این منظور، تعدادی کلمه حاوی غلت /j/ را به­عنوان کلمات هدف آزمایش انتخاب کردیم. برای بررسی اثر بافت واکه­ای و جایگاه نوایی بر ویژگی­های صوتی غلت سخت­کامی /j/، این همخوان­ را در سه جایگاه آغازی، میانی و پایانی کلمات در مجاورت تمامی شش واکه­ی زبان فارسی قرار دادیم. برای تحلیل آوایی داده­ها، تعدادی پارامتر صوتی حوزه­ی فرکانس (F۱، F۲ و F۳ و پهنای نوار این سازه­ها) و دامنه­ی انرژی موج صوتی (دامنه­ی انرژی کل، دامنه­ی انرژی فرکانس­های ۱-۰ کیلوهرتز و ۵-۱ کیلوهرتز) بر روی ناحیه­ی ایستای غلت سخت­کامی/j/ و واکه­های مجاور اندازه­گیری شد. نتایج پژوهش نشان داد آنچه به شکل پایدار و منظم طیف فرکانسی غلت /j/ را از واکه­ی مجاورش متمایز می­کند، تغییر فرکانس سازه­ها و کاهش دامنه­ی انرژی فرکانس­های میانی و بالا است. این نتایج همچنین نشان داد که میزان باریک­شدگی حفره­ی دهان از /i/ به /j/ آنقدر زیاد نیست که بر مقادیر فرکانس، پهنای نوار و شدت انرژی F۱ تاثیر بگذارد و فقط در حدی است که باعث می­شود الگوی واک­سازی حنجره تغییر و دامنه­ی انرژی فرکانس­های میانی و بالا تضعیف شود.

کلیدواژه ها

دامنه ی انرژی فرکانس های میانی و بالا, غلت سختکامی, نظام واجی مشخصه بنیاد, واکه ی افراشته پیشین, همبسته های صوتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.