شهره سادات سجادی - عضو هسته ی پژوهش های بنیادی برای توسعه ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان، دانشگاه علامه طباطبائی
رضامراد صحرایی - نویسنده ی مسئول، دانشیار زبانشناسی، مدیر هسته ی پژوهشهای بنیادی برای توسعه ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان، دانشگاه علامه طباطبائی

از موانع برقراری ارتباط موثر میان مطالعات در دو حوزه­ی یادگیری و آموزش، تفاوت دیدگاه­هایی بوده که میان محققان یادگیری/ فراگیری از یک طرف و برنامه­ریزان درسی و معلمان از طرف دیگر وجود داشته ­است. با این­حال، در سال­های اخیر، توجه بسیاری به ماهیت فراگیری زبان دوم شده­ است؛ چراکه درک ماهیت فراگیری زبان دوم به ما کمک می­کند تا بتوانیم مواد درسی و آموزش­های کلاسی خود را مطابق با نظام فراگیری زبان­آموزان تغییر داده و ارتباطی منطقی میان یادگیری و آموزش برقرار کنیم. از این رو، در این پژوهش به بررسی توالی فراگیری بندهای موصولی از جنبه­ی توصیفی و توضیحی بودن آن­ها پرداخته می­شود. بدین منظور، ۴۹۳ متن از پیکره­ی نوشتاری فارسی­آموزان غیرایرانی با ملیت­های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. سپس، بندهای موصولی، برچسب خورده و با توجه به سطح زبان­­آموزان تقسیم­بندی شد. پس از مشخص شدن هر بند موصولی به لحاظ توصیفی یا توضیحی بودن، روند فراگیری این بندها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که فارسی­آموزان غیرایرانی، فارغ از جنسیت، ملیت، روش تدریس و سن، موصولی­های توصیفی را پیش از موصولی­های توضیحی می­آموزند و حتی پس از فراگیری، تمایل بیشتری در استفاده از بندهای موصولی توصیفی دارند. اشارات ضمنی این موضوع نشان از آن دارد که در آموزش بندهای موصولی در زبان فارسی، بهتر است ابتدا بندهای موصولی توصیفی تدریس شود تا با ترتیب فراگیری زبان­آموزان نیز همخوانی داشته ­باشد.

توالی فراگیری, فارسی آموزان غیرایرانی, بندهای موصولی, توصیفی, توضیحی