از شهر تا تمدن، واکاوی معنای مدنیت و تمدن؛ مطالعه موردی سوره بقره

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: نشریه علمی علم و تمدن در اسلام، دوره: 2، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_SJSCI-2-5_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 144
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ندا جعفری فشارکی

دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث قم

چکیده

انسان پیوسته به دنبال زندگی بهتر بوده، این تلاش از کوچ انسان­ها به غار آغاز شده و امروز با برگزاری    کرسی­های علمی ادامه یافته است. عناصر متعددی چون محیط زندگی و تعالیم ادیان بر تحولات زندگی بشر اثر گذار بوده است. شناخت سیر تحولات زندگی بشر و عبرت آموزی از شکست­ها و پیروی از موفقیت­ها با شناخت دقیق و روشمند میسر می­شود. تغییر محیط زیست انسان­ها از زندگی قبیله­ای و روستایی به زندگی شهری و تغییر فرهنگ مردم با قوانین عرفی، حکومتی و دینی مهم­ترین عوامل شکل گیری تمدن­ها در طول تاریخ بوده است. در این پژوهش، پس از بررسی معنا و کاربرد دو واژه مدنیت و تمدن، مولفه­ها و شاخص­های مرتبط در سوره مبارکه بقره با روش تحلیل کیفی مضمون بررسی و گزارش مختصر آن ارائه شده است. نتیجه مطالعه اولین سوره نازل شده در شهر مدینه با توجه به رویکرد تمدنی آن، گواه آن است که پیامبر اکرم(ص) با توجه به شرایط جامعه ابتدا باور مردم مدینه نسبت به جایگاه الهی خود را در مقابل شبهات یهودیان تبیین نموده و سپس با وضع قوانین جزایی و عبادی وضعیت جامعه را سامان داده و با تعالیم خویش، تلاش کرده خودخواهی­ها را به دیگر خواهی مبدل کند.

کلیدواژه ها

قرآن, تمدن اسلامی, معنای مدنیت, معنای تمدن و سوره بقره

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.