بررسی خصوصیات محرک رشدی جدایه های بومیAzotobacter و تاثیر تلقیح آنها در شرایط تنش شوری بر رشد ذرت

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه زیست شناسی خاک، دوره: 9، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SBJ-9-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 165
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هوشنگ خسروی

دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

بخش زیادی از خاک­های ایران دارای درجات مختلفی از شوری بوده بطوریکه تولید محصول در این شرایط تنشی دارای محدودیت زیادی است. باکتری Azotobacter می­تواند رشد گیاهان را توسط ساز و کارهای مختلف تحریک نمایند. تلقیح گیاهان با جدایه­های برتر بومی این باکتری که با مناطق شور سازگار هستند ممکن است تحمل گیاه به تنش شوری را افزایش دهد. در این مطالعه، ۲۰ جدایه Azotobacter بومی خاک­های ایران از نظر توانایی حل­کنندگی فسفات­های نامحلول، آزادسازی پتاسیم، تولید اکسین و سیدروفور مورد بررسی قرار گرفتند. توانایی تحمل به شوری جدایه­ها در محیط کشت باکتری و در هدایت الکتریکی ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰ و ۵۰ دسی­زیمنس بر متر بررسی شد. شش جدایه­ منتخب در سه سطح شوری در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار بر رشد ذرت در شرایط گلخانه­ای بررسی شدند. تنش شوری از طریق آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی ۳۶/۰ (آب معمولی)، ۳ و ۶ دسی­زیمنس بر متر اعمال شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که جدایه­های Az۶۳، Az۶۹ و Az۷۰ موثرترین جدایه­ها از نظر توانایی حل­کنندگی فسفات­ها، آزادسازی پتاسیم و تولید سیدروفور بودند. همه جدایه­ها در هدایت الکتریکی ۱۰ و بیشتر جدایه­ها در ۲۰ دسی­زیمنس بر متر به خوبی رشد کردند و دو جدایه Az۲۲ و Az۶۶ دارای توانایی رشد در ۵۰ دسی­زیمنس بر متر نیز بودند. نتایج آزمون گلخانه­ای نشان داد که تلقیح با Az۶۹ در حالت آبیاری با آب معمولی نسبت به شاهد بدون تلقیح، وزن خشک بلال را ۶۴ درصد افزایش داد. تلقیح اثر معنی­داری بر شاخص­های رشد ذرت در حالت آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی ۳ و ۶ دسی­زیمنس بر متر نداشت. در این پژوهش جدایه Az۶۹ برای بررسی­های تکمیلی انتخاب شد.

کلیدواژه ها

محرک رشد, باکتری, تلقیح, شوری, هدایت الکتریکی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.