برنامه ریزی منابع آب در حوضه آبریز کرخه با توجه به درآمد ناخالص بخش کشاورزی، توازن در توزیع درآمد کشاورزی و تامین حقابه محیط زیستی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه مدیریت آب و آبیاری، دوره: 11، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JWIM-11-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 272
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیر حاتم خانی

دانشجوی دکتری تخصصی، گروه مهندسی منابع آب، دانشکده عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

علی مریدی

استادیار، گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

مجتبی شوریان

استادیار، گروه مهندسی منابع آب، دانشکده عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

محمدصادق اسکندری

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی منابع آب، دانشکده عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

درمطالعات طرح های توسعه منابع آب باید علاوه بر توجیهات فنی، جنبه های اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی نیز مدنظر قرار داده شود. از این رو استفاده از روشهای شبیه سازی برای توسعه یک استراتژی مناسب و به منظور تصمیم گیری برای آینده منابع آب هر پهنه ای امری ضروری بشمار می آید. برای شبیه سازی حوضه آبریز کرخه از مدل MODSIM استفاده شده است. دو نوع سیاست کلی، یکی مربوط به میزان تقاضای آب در بخش کشاورزی از جهت مصرف حداقلی، میانه و حداکثری و دیگری مرتبط با چگونگی توسعه سدهای حوضه از جهت اضافه شدن سدهای در دست ساخت و مطالعه به سیستم تعریف شده اند. شاخص های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مدنظر که جهت بررسی هریک از سناریوها در این پژوهش استفاده شده است عبارت اند از: سطح زیر کشت، تولید ناخالص داخلی، دبی زیست محیطی تالاب هورالعظیم و از همه مهم تر ضریب ویلیامسون که بحث کاهش نابرابری اقتصادی و توازن در توزیع درآمد حاصل از کشاورزی میان استان های حوضه آبریز کرخه را مورد بررسی قرار می دهد. درآخر نیز با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره به نام های فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل شبکه ای و نرم افزار Super Decisions، سیاست های مدنظر رتبه بندی شده و در کنار انتخاب سیاست برتر نتایج با یکدیگر مقایسه شده است. طبق نتایج در هر دو روش تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل شبکه ای، سناریو مشتمل بر توسعه سدهای دردست مطالعه و مصرف کم آب وپس از آن سناریوی توسعه سدهای در دست ساخت و مطالعه حوضه آبریز کرخه در شرایط مصرف آب میانه، به ترتیب بهترین سیاست ها برای برنامه ریزی در حوضه برمبنای شاخص های درنظر گرفته شده هستند.

کلیدواژه ها

تخصیص منابع آب, تصمیم گیری چند شاخصه, حوضه آبریز کرخه, شبیه سازی, ضریب تغییرات ویلیامسون, نابرابری اقتصادی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.