منشاءیابی رسوبات بادی چاه نیمه های زابل

به منظور کنترل و مبارزه با فرسایش بادی دشت سیستان، با ۸۱۱۷ کیلومتر مربع مساحت و با اقلیم نامساعد و خشک، شناخت منشاء یا مناطق برداشت رسوبات بادی آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این پژوهش شامل جمع آوری اطلاعات محلی از فرسایش، بررسی ژئومورفولوژی عمومی و بادهای منطقه، نمونه برداری از رسوبات و تهیه مقاطع نازک برای انجام آزمایشات گرانولومتری، مورفوسکوپی و کانی شناسی، م یباشد. لذا از اهداف مهم این تحقیق، شناخت کانون های بحرانی فرسایش بادی (منشاء یابی)، آسیب پذیری مخازن آبی چاه نیمه ها و شناسایی اثر تخریبی باد در منطقه زابل تعیین شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، وقوع خشکسالی در منطقه سیستان و به تبع آن کاهش پوشش گیاهی و خشک شدن دریاچه هامون و همچنین وجود بادهای ۱۲۰ روزه، شرایط مناسبی جهت فرسایش بادی و وقوع طوفانهای گرد وخاک فراهم آورده اند. منشاء رسوبات موجود در مخازن چاه نیمه بادهای فرساینده منطقه با جهت شمال تا شمال غربی و با زاویه ۳۳۰ تا ۳۶۰ درجه ارزیابی شد. مهمترین رخساره های برداشت، اراضی رهاشده، اراضی ماسه-زار و عرصه های شور و پف کرده بستر دریاچه هامون و دشتهای شمالی (در کشور افغانستان) می باشند. طوفانهای شن و ماسه و حرکت تپه های ماسه ای از عوامل تهدید کننده آن منطقه محسوب می شوند.

کلیدواژه ها:

بادهای ۱۲۰ روزه ، تپه های ماسه ای ، چاهنیمه ، زابل ، منشاءیابی