سولماز زین العابدینی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد واحد دماوند، تهران، ایران
سید هاشم طباطبایی رئیسی - اداره ژئوفیزیک، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران
لیلا فضلی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد واحد دماوند، تهران، ایران
حسن باقری - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد واحد دماوند، تهران، ایران

سازند سروک متعلق به گروه بنگستان است که پس از سازند آسماری، دومین مخزن نفتی مهم در حوضه زاگرس می باشد. لیتولوژی این سازند آهک و مقدار کمی شیل و مارن است. در این مطالعه، مقاومت فشاری سنگ های سازند سروک با انجام آزمایش مقاومت فشاری سه محوری بر روی سه نمونه مغزه (Core) در تنش های جانبی ۵، ۱۰ و ۱۵ (Mpa) تعیین گردید. پارامترهای مقاومت برشی (C و φ) این نمونه ها نیز محاسبه و نقطه شکست سنگ در سه سطح تنش یاد شده بدست آمد. با استفاده از عمق حفاری و اندازه گیری فشار لایه های بالایی (روباره) در آن عمق ، میزان فشار افقی یا جانبی (σ۳) در عمق حفاری سازند سروک محاسبه شد. پس از مدل کردن این مقدار فشار جانبی با نتایج آزمایشگاهی بدست آمده ، فشار عمودی (σ۱) لازم جهت شکستن سنگ های سازند (که همان آستانه شکست سنگ های این سازند تحت فشار جانبی موجود در عمق می باشد)، برای ابتدا و انتهای آن محاسبه شد. فشار عمودی (σ۱) در ابتدای سازند سروک در عمق ۳۲۸۸ متری با میزان فشار جانبی ۷/۲۷ (Mpa) و ۵۸/۲۱۷ (Mpa) و در انتهای این سازند در عمق ۳۷۲۰ متری با فشار جانبی ۳/۳۱ (Mpa) و ۷۹/۲۳۸ (Mpa) محاسبه گردید. نتایج حاصل از این پژوهش، در حفاری های آینده در میدان نفتی جفیر مفید می باشد.

سازند سروک, مقاومت فشاری سه محوری, مقاومت برشی, تنش جانبی, تنش عمودی