توران محمدی - دانشگاه سیستان و بلوچستان
مریم خلیلی جهانتیغ - استاد
محمد بارانی - عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

الملخص تعد المقارنه اداه للتوصل الی الحقیقه وفن التصویر من الفنون التی تعطی اصحابها لذه ومتعه ادبیه. المتتبع فی الادبین الفارسی والعربی یجد بینهما صلات وجذور تربط الادبین منذ الزمن القدیم حتی عصرنا الحاضر. لقد اوجد الادباء صورا متناقضه فی الادبین الفارسی والعربی تاکیدا علی ما یحتویه الادبان من المضامین والدلالات. وفی السیاق ذاته یعتبر الشاعران مشفق کاشانی ومحمود درویش من ابرز الشعراء المعاصرین اللذین اعارا اهتماما بالغا بظاهره المفارقه فی التصویر الادبی فی الادبین الفارسی والعربی. الذهن المتوقد والقریحه الخصبه التی یمتلکها الشاعران مکنتهما من شحن اشعارهما بالمفارقات الادبیه الرامیه الی اثراء الدلاله. یرید هذا المقال وبمنهج الوصفی التحلیلی دراسه نماذج المفارقات الادبیه لدی الشاعرین الفارسی والعربی کاشانی ودرویش واعتمادا علی المدرسه الامریکیه فی الادب المقارن لتلقی المضامین المشترکه والآراء المماثله لهما. ومن اهم مکاسب هذا البحث ان آلیه المفارقه توجد بوفره فی اشعار الشاعرین بحیث تعد ملحما من ملاحم ادبهما. اضف الی ذلک ان الشاعرین یرمیان من وراء صناعه المفارقه التعبیر عن مشاعر التماسک والتضامن مع بنی جنسهما. وقد وجدنا ان المفارقه لدی الشاعرین من الناحیه الفنیه والشکلیه صیغت وصنعت علی صورتین: فی الصوره الاولی تتم المفارقه بحیث تکون دعائم المفارقه فیها واضحه جلیه بحذافیرها وفی الصوره الثانیه تختفی بعض دعائم المفارقه خلافا للصوره الاولی.  

ادبیات تطبیقی, متناقض نمایی, مشفق کاشانی, محمود درویش, شعر معاصر فارسی و عربی