از گنجه تا دهلی(رد پای نظامی گنجوی در شعر بیدل دهلوی)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهشنامه ادب غنایی، دوره: 19، شماره: 37
  • کد COI اختصاصی: JR_JLLR-19-37_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 114
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبداله ولی پور

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور(نویسنده مسئول)

رقیه همتی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

چکیده

چگونگی پیدایش سبک هندی یکی از مباحث مهمی است که منتقدان ادبی را به خود مشغول داشته است. مطالعه نتایج تحقیقات محققان نشان می دهد که در این زمینه نظریات مختلفی ارایه شده­است. عده ای از محققان، سبک هندی را نتیجه ضروری سیر طبیعی شعر فارسی در آن دوره می­دانند و عده ای پیشینه این سبک را در آثار شاعران گذشته جستجو می کنند. هرچند که پیشینه سبکی به وسعت سبک هندی را نمی توان به شعر شاعری خاص محدود ساخت اما می توان میزان تاثیرگذاری شاعری خاص را بر روی برخی از شاعران سبک هندی به شکلی محدود بررسی کرد؛ از این روی نگارندگان در این جستار با بهره گیری از شیوه تحلیل مقایسه­ای ویژگی­های مشترک سبکی در آثار نظامی گنجوی و بیدل دهلوی را مورد تحلیل قرار داده­اند. حاصل پژوهش نشان می دهد با توجه به این که شاخصه هایی نظیر تشخیص، پارادوکس، بهره گیری از زبان و فرهنگ عامه، ساخت ترکیبات بدیعی، حضور وابسته های خاص عددی، حس آمیزی، کاربرد واژه ها در معنای خاص، اسلوب معادله، ابهام هنری و... مشخصه های بارز سبک هندی، خصوصا سبک بیدل دهلوی هستند و این شاخصه ها در خمسه نظامی­گنجوی نیز حضور پر رنگی دارند، از این رو می توان میزان تاثیرگذاری نظامی گنجوی را در تکامل سبک هندی به­ویژه سبک بیدل دهلوی محتمل دانست.

کلیدواژه ها

نظامی گنجوی, بیدل دهلوی, سبک, پیشینه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.