وحید نیساری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
رضا طباطبائی کلور - دانشیار، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علی متولی - استادیار، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

در پژوهش حاضر ورقه های برش خورده میوه به پس از اعمال دو پیش تیمار فراصوت حمام و پروب (در سه سطح زمانی ۱۰، ۲۰ و min ۳۰) با سه روش جریان هوای گرم (در سه سطح دما ۴۰، ۵۰ و C°۶۰)، مایکروویو (در سه سطح توان ۹۰، ۱۸۰ و W۳۶۰) و انجمادی (دمای C°۵۰-) خشک شدند. در تمامی تیمارها پارامترهای انتقال جرم از جمله ضریب موثر پخش رطوبت، ضریب انتقال جرم همرفتی، آهنگ ثابت خشک شدن، فاکتور لاگ، ریشه اول غیر جبری و ضریب بایوت به روش دینسر و دوست محاسبه شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که بازه تغییرات ضریب موثر پخش رطوبت با استفاده از پیش تیمار پروب فراصوت در خشک کردن به روش جریان هوای گرم از ۴۴.۲۷۴E-۸ تا m۲/s ۱۱۰.۸۸۴E-۸، در مایکروویو از ۷۲.۳۱۷E-۸ تا m۲/s ۲۰۱.۸۹۳E-۸ و در روش انجمادی از ۷.۶۶۳E-۸ تا m۲/s ۱۱.۱۱۲E-۸ بود، در حالی که بازه تغییرات این پارامتر با استفاده از پیش تیمار حمام فراصوت در خشک کردن به روش جریان هوای گرم از ۴۱.۶۵۲E-۸ تا m۲/s ۱۰۴.۳۶۹E-۸، در روش مایکروویو از ۵۹.۲۷۰E-۸ تا m۲/s ۱۸۳.۸۱۳E-۸ و در روش انجمادی از ۷.۲۱۰E-۸ تا m۲/s ۹.۸۲۹E-۸ بود. همچنین بازه تغییرات ضریب انتقال جرم همرفتی در خشک کردن جریان هوای گرم از ۴۹.۲۴۱E-۶ تا m/s ۹۲.۲۱۶E-۶ در روش مایکروویو از ۷۶.۵۴۲E-۶ تا m/s ۱۳۴.۳۰۸E-۶ و در روش انجمادی از ۷.۶۳۰E-۶ تا m/s ۱۴. ۹۶۹E-۶ بود. همچنین نتایج نشان داد که روند تغییرات آهنگ ثابت خشک شدن با افزایش زمان پیش تیمار صعودی بوده، اما فاکتور لاگ، ریشه اول غیر جبری و ضریب بایوت دارای روند نزولی بودند. نتایج کلی حاصل از بررسی داده های انتقال جرم نشان داد که استفاده از پیش تیمار پروب فراصوت با مدت زمان min ۳۰ و استفاده از خشک کردن مایکروویو می تواند بالاترین مقادیر انتقال جرم را در طول فرآیند خشک کردن میوه به ایجاد کند.

آهنگ ثابت خشک شدن, ضریب موثر پخش, ضریب انتقال جرم همرفتی, پیش تیمار فراصوت, میوه به