بررسی اندیشه فلسفی ابن طفیل در داستان حی بن یقظان و استنتاج های تربیتی حاصل از آن
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه اندیشه های نوین تربیتی، دوره: 11، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JONTOE-11-4_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 356
نویسندگان
دانشگاه الزهرا
چکیده
چکیده هدف این مقاله بررسی اندیشه فلسفی ابن طفیل در داستان حی بن یقظان و شناسایی دلالت های تربیتی حاصل از آن است. سوالات عبارتند از این که مولفه ها ی سازنده اندیشه فلسفی ابن طفیل کدامند؟ و دلالت های تربیتی حاصل از آن چیست؟ در پاسخ به سوالات یاد شده از روش پژوهش تحلیلی – استنباطی استفاده شده است. ابتدا به توصیف داستان حی بن یقظان و تحلیل فلسفه ابن طفیل پرداخته شده و سپس از روی شواهد و نشانه های موجود در داستان به استنباط دلالت های تربیتی مبادرت گردیده است. نتایج نشانگر آن است که طرح تربیتی ابن طفیل در داستان حی بن یقظان عمدتا برگرفته از وضعیت، موقعیت و شرایط زمان او است که در آن کشمکش میان حامیان فلسفه و دین (عقل و شرع) در اوج خود قرار دارد. از این رو هدف از نوشتن حی بن یقظان بیشتر حول محور تبیین همین اختلاف شکل گرفته است. داستان جوابی است بر آراء ابن سینا، فارابی، ابن باجه و غزالی که طرفین اصلی این معارضه فلسفی هستند. در این راستا ابن طفیل در طرح تربیتی خود عناصر عقل، وحی و عرفان را با هم در می آمیزد و طرحی تلفیقی را در تربیت انسان از کودکی تا کهنسالی با رویکرد به برقراری آشتی میان فلسفه، دین و عرفان ارائه می کند. در طرح تربیتی ابن طفیل، هدف از تربیت شناخت خداوند و قدم نهادن در راه او و سرانجام فنا در جود او است. در این مسیر تربیت از مرحله حسی و تجربی آغاز می شود و در مرحله تفکر وتعقل ادامه میابد و به مرحله کشف و شهود می رسد و سرانجام به فنا در وجود خداوند ختم می شود. جلوه های تربیت در داستان حی بن یقظان به سه صورت تربیت فردی، تربیت اجتماعی و تربیت دینی نمایان می شود که از آن میان تربیت فردی اهمیت بیشتری پیدا می کند. در طرح تربیتی ابن طفیل اصول فردیت، تکلیف، تکامل و پیوستگی میان ظاهر و باطن قابل استنباط است. با تکیه بر این اصول ابن طفیل روش های تربیتی تجربه، تفکر، تعقل و شهود را در داستان حی بن یقطان به کار گرفته است.کلیدواژه ها
اندیشه فلسفی, ابن طفیل, حی بن یقظان – دلالت های تربیتیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.