تحلیل محتوای کتاب های درسی پایه چهارم، پنجم و ششم ابتدایی بر اساس میزان ایجاد زمینه در به بالفعل در آوردن مولفه استعداد فرهنگ دینی در طرح شهاب (شناسایی و هدایت استعداد های برتر)

زمینه: کتاب درسی یکی از مهمترین مراجع و منابع یادگیری دانش آموزان در نظام های آموزشی محسوب می شود. به سبب نقش محتوای درسی در اطلاع رسانی،در طرح شهاب(شناسایی و هدایت استعداد های برتر) از یک سو و تاکیدهای فراوان بر استعداد فرهنگ دینی از سوی دیگر، پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های درسی پایه چهارم، پنجم و ششم ابتدایی بر اساس میزان ایجاد زمینه در به بالفعل در آوردن مولفه استعداد فرهنگ دینی در طرح شهاب (شناسایی و هدایت استعداد های برتر) در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ انجام شده است.روش کار: داده های مورد نیاز با روش پژوهش، توصیفی- تحلیل محتوا از نوع (اسنادی) بود. مهم ترین سوال این پژوهش، این است که در محتوای کتاب های درسی پایه چهام، پنجم و ششم ابتدایی تا چه اندازه به ویژگی های ایجاد زمینه در به بالفعل در آوردن مولفه استعداد فرهنگ دینی در طرح شهاب(شناسایی و هدایت استعداد های برتر) پرداخته شده است؟. به منظور دسترسی به اهداف پژوهش، با بررسی ادبیات موضوعی، ده گویه مولفه استعداد فرهنگ دینی در طرح شهاب و پس از آن با روش کیفی، در جمع ۲۲ جلد کتاب درسی در سه پایه چهام، پنجم و ششم دوره ابتدایی به عنوان جامعه ی آماری با استفاده از فهرست وارسی، بررسی شد. واحد تحلیل در بخش کیفی، برداشت از پاراگراف ها (مضمونها) در متن و تصاویر فرهنگ دینی(مضمونها) در سه پایه دوره ابتدایی بود.یافته ها: نتایج تحلیل پژوهش نشان داد از بین یافته های استخراج شده بیشترین درصد رتبه میزان توجه تحلیل محتوا در کتاب های دوره ابتدایی پایه چهارم در به بالفعل در آوردن مولفه استعداد فرهنگ دینی در طرح شهاب و کمترین در پایه ششم بود. همچنین در کتاب های درسی پایه چهام ابتدایی در به بالفعل در آوردن مولفه استعداد فرهنگ دینی در طرح شهاب در تحلیل محتوا متن بیشترین رتبه میزان توجه در کتاب های قرآن و هدیه های آسمانی و کمترین رتبه میزان توجه در کتاب ریاضی و بیشترین رتبه میزان توجه تحلیل محتوا تصاویر در کتاب مطالعات اجتماعی و کمترین در کتاب علوم تجربی بود و نیز در کتاب های درسی پایه پنجم در به بالفعل در آوردن مولفه استعداد فرهنگ دینی در تحلیل محتوا متن بیشترین رتبه میزان توجه در کتاب های قرآن و هدیه های آسمانی و کمترین رتبه میزان توجه در کتاب ریاضی و بیشترین رتبه میزان توجه تحلیل محتوا تصاویر در کتاب مطالعات اجتماعی و کمترین رتبه میزان توجه در کتاب علوم تجربی بود. همچنین در کتاب های درسی پایه ششم در به بالفعل در آوردن مولفه استعداد فرهنگ دینی در تحلیل محتوا متن بیشترین رتبه میزان توجه در کتاب های قرآن و هدیه های آسمانی و کمترین رتبه میزان توجه در کتاب علوم که صفر بوده و بیشترین رتبه میزان توجه تحلیل محتوا تصاویر در کتاب هدیه آسمانی وبعد از آن در کتاب قرآن و کمترین رتبه میزان توجه تصاویر در کتاب کار و فن آوری بود.نتیجه گیری: بنابراین مسئولان و برنامه ریزان درسی با توجه به ویژگی های روان شناختی کودکان دوره ابتدایی این مفاهیم را در قالب برنامه های درسی به کودکان آموزش دهند تا به سمت رعایت اصول و مفاهیم استعداد فرهنگ دینی بیشتر راغب شوند.

کلیدواژه ها:

طرح شهاب ، استعداد فرهنگ دینی ، کتاب های درسی.