سیدعباسعلی اندرخور - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

بمنظور بررسی تعیین بهترین تراکم بوته یک رقم آزاد گرده افشان آفتابگردان به نامMASTER با در نظر گرفتن فواصل مختلف بوته با هدف استفاده بهینه از زمین زراعی و افزایش عملکرد دانه آفتابگردان در واحد سطح، آزمایش در قالب اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل ، تصادفی در 4 تکراردرسال زراعی 1386 و 1387 درایستگاه تحقیقات زراعی دشت ناز مرکز مازندران انجام گرفت.در این طرح تراکم بوته 4 ، 6و8و10 بوته در متر مربع بعنوان فاکتور فرعی و فواصل بین ردیف 50 ،60و70 سانتیمتر بعنوان فاکتور اصلی در نظرگرفته شد . صفات موردبررسی شامل طول دوره رویش، ارتفاع بوته، قطر طبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و روغن بوده است.نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین داده ها به روش دانکن در سال اول نشان دادکه تراکم بوته در مترمربع برای صفات مورد بررسی ارتفاع، طول دوره رویش ،عملکرد وهزاردانه در سطح 1 و 5 درصد احتمال معنی داربود در حالی که برای صفات قطر طبق معنی دار نبوده است .کمترین ارتفاع بوته 178/8 سانتی متر کمترین طول دوره رویش 96/67 روز و بیشترین عملکرد دانه 1676 گرم در کرت) مربوط به تیمارb4 با تراکم 10 بوته در متر مربع بوده که به ترتیب در کلاس A,C, C قرار گرفته استبیشترین وزن هزاردانه مربوط به تیمار هایb3 ,b1 با تعداد 4 و 8بوته در متر مربع بوده که در سطح 5% احتمال اختلاف معنی داری بایکدیگر نداشته ودر کلاسA با میانگین 62/58 و 59 گرم قرارگرفته اند همچنین نتایج بیانگر معنی دار شدن اثر متقابل تیمارها برای صفات ارتفاع بوته، طول دره رویش، عملکرد، ووزن هزار دانه در سطح 1 و 5% احتمال بود. طوری که کمترین ارتفاع مربوط به تیمارa3*b4=70*10با میانگین 175 سانتی متر بوده که در کلاسG قرار دارد.همچنین کمترین طول دوره رویش مربوط به تیمارa1*b4=50*10با میانگین 95 روز در کلاسE می باشد،و بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمارa3*b4=70*10 وبیشترین وزن هزار دانه مربوط به تمامی تیمارها به جز دو تیمار a3*b2=70* و 60 a2*b4=60*10 بوده که درکلاسC,B قرار گرفتند،بقیه تیمارها از نظر آماری اختلاف معنی داری با یکدیگر در سطح احتمال 1% نداشته ودر یک کلاس قرارگرفتند

آرایش کاشت ، تراکم بوته، آزاد گرده افشان، اسپلیت پلات