بررسی غلظت فلزات سنگین جیوه (Hg)، سرب (Pb)، آرسنیک (As) و کادمیوم (Cd) در بافت آبشش و عضله طوطی ماهی زردپولک (Scarus ghobban) در شمال خلیج فارس

در این تحقیق عناصر سنگین و سمی جیوه، سرب، آرسنیک و کادمیوم که از عناصر اجباری سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و داروی امریکا برای سنجش در ماهیان خوراکی است، در عضله و آبشش ۶۰ گونه طوطی ماهی زردپولک (Scarus ghobban) صید شده در شمال خلیج فارس، پس از نمونه برداری و آماده سازی با روش طیف سنجی جذب اتمی با شعله برای جذب کادمیوم، سرب و آرسنیک و روش طیف سنجی جذب اتمی مجهز به سیستم تولید بخار سرد برای جیوه در سال ۱۳۹۲ مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان دادند که میزان تجمع فلزات در آبشش ماهی بیشتر از عضله و از اختلاف معنی دار آماری برخوردار بود (۰۵.۰p<). میزان میانگین و انحراف معیار غلظت سرب، جیوه، کادمیوم و آرسنیک در بافت عضله به ترتیب (۱۰۰±۲۳۸، ۲۰±۵۰.۵، ۷۲±۱۷۰،۳۰±۱۰۵ میکروگرم برکیلوگرم وزن خشک) و در آبشش (۱۰۸±۳۷۳، ۳۰±۹۲.۱، ۸۰±۱۹۶، ۶۰±۱۴۲ میکروگرم بر کیلوگرم وزن خشک) بود. در هر دو اندام الگوی تجمع زیستی فلزات سنگین از سرب> کادمیوم> آرسنیک> جیوه تبعیت کرد. مقادیر به دست آمده با حد مجاز و سطح استاندارد این عناصر ارائه شده از سوی سازمان های استاندارد مختلف در جهان برای طوطی ماهی مقایسه شد. میزان فلز کادمیوم از حد استانداردهای جهانی موسسه استاندارد ایران، اتحادیه اروپا و استاندارد کشور چین بالاتر بود اما برای سایر فلزات از حد استانداردهای مزبور پایین تر بود.

کلیدواژه ها:

Heavy metals ، Bioaccumulation ، Scarus ghobban ، Persian Gulf ، فلزات سنگین ، تجمع زیستی ، طوطی ماهی زردپولک ، خلیج فارس.