محمدرضا کلباسی
علی باقری
محمد پورکاظمی
حسین عبدالحی

در این تحقیق مناسب ترین دما و مدت شوک دهی (شوک گرمایی) و زمان پس از لقاح جهت ارتقا تتراپلوئیدی در ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. این امر با استفاده از شوک گرمایی ۲۸ درجه سانتی گراد در زمان های متفاوت پس از لقاح (۵/۴۹، ۵۴، ۵۸.۵، ۶۳، ۶۷.۵، ۷۶.۵ و ۸۱ درجه – ساعت) و مدت زمانهای متفاوت شوک دهی (۸ ، ۱۰ و ۱۲ دقیقه) اعمال گردید. تجزیه و تحلیل گسترشهای خونی به روش اندازه گیری مساحت و حجم هسته ای و سلولی گلبول های قرمز خون مشخص نمود که در تیمارهای مختلف، تتراپلوئیدی به میزان صفر تا ۷۵ درصد القا گردیده است. لیکن بالاترین بازده تتراپلوئیدی در شوک گرمایی ۲۸ درجه سانتی گراد در زمان ۷۴ درجه - ساعت پس از لقاح و در مدت زمان شوک دهی ۱۲ دقیقه حاصل گردید که در این تیمار بازده تتراپلوئیدی ۴/۸ درصد بوده است. تشخیص تتراپلوئیدی در ماهیان، به روش رنگ آمیزی نیترات نقره و تعیین حداکثر تعداد هستک ها در سلول نیز تایید گردید. تعداد هستک ها در سلول های دیپلوئید ۱ (۲n) تا ۲ عدد و در سلولهای تتراپلوئید ۳ (۴n) تا ۴ عدد بود

قزل آلای رنگین کمان, Oncorhynchus mykiss, شوک گرمایی, تتراپلوئید