بررسی پراکنش و زی توده کوماسه (Pseudocumidae) در سواحل جنوب غربی دریای خزر (حوضه آبهای گیلان)

قسمت اعظم آبزیان دریای خزر را بی مهرگان تشکیل می دهند که از این بی مهرگان، کفزیان بیشترین درصد را دارا هستند. راسته Cumacea  متعلق به شاخه Arthropoda و رده  Crustaceaبوده و نقش مهمی در تغذیه تاسماهیان دریای خزر دارند. این بررسی طی سالهای ۱۳۷۰ و ۱۳۷۱ روی ۱۶خط عمود بر ساحل، در اعماق ۱۰ و ۲۰ و ۵۰ و ۱۰۰ متردر دریای خزر (سواحل گیلان) با نمونه بردار grabبا دو تکرار در سه مرحله انجام شد. بررسیها نشان دادند که حداکثر میانگین زی توده این خانواده در عمق ۱۰ متر مربوط به خط مطالعاتی ۱۵ (منطقه شرق) با میزان ۶۲/۹ گرم در متر مربع و کمترین زی توده این آبزی در عمق ۲۰ متر مربوط به خط مطالعاتی ۱ با میانگین ۰۷/۰ گرم درمتر مربع بود. بیشترین زی توده در فصل بهار با میانگین ۴۸/۶ گرم در متر مربع و کمترین زی توده، در فصول پاییز - زمستان با میانگین ۴۷/۱ گرم در مترمربع مشاهده گردید. عمق ۱۰۰ متر با میانگین ۴.۹۹±۰.۴۵ و بیشترین و عمق ۱۰ متر با میانگین ۵۵/۰±۴۸/۳ (X±SE) گرم درمترمربع کمترین زی توده را به خود اختصاص داد. در مجموع میانگین زی توده این کفزیان دراعماق و فصول مختلف تفاوت معنی داری را نشان داد(P<۰.۰۵) . درصد کل مواد آلی بستر دارای تغییرات محسوسی بوده به طوریکه میانگین آن از حداکثر ۳۷/۱۰ درصد در عمق ۱۰۰ متر تا حداقل ۵۵/۳ درصد در عمق ۱۰متر متغیر بود. همچنین بیشترین درصد ماسه بستر در عمق ۱۰ متر با میزان ۶۴/۵۸ درصد و کمترین مقدار آن در عمق ۱۰۰ متر با میزان ۷۳/۳۴ درصد بود. به طور کلی میزان زی توده این کفزیان در مناطق شرقی نسبت به مناطق غربی این استان بیشتر است، به طوریکه میانگین زی توده این آبزی در منطقه شرق ۴۵/۰±۷۵/۴ و در منطقه غرب ۳۱/۰±۵۹/۳ (X±SE) گرم در متر مربع است. آنالیز غیر پارامتری کروسکال -والیس نشاندهنده اختلاف معنی دار میانگین زی توده این آبزی در دو منطقه میباشد (P<۰.۰۵).

کلیدواژه ها:

پراکنش ، زی توده ، کوماسه ، گیلان ، دریای خزر