حسن حبیبی - استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران
مجید امینی دهقی - استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد تهران
مطلب حسین پور - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران

افزایش مصرف روغن و پروتئین گیاهی در سطح جهان سبب شده که نسبت به گیاهان روغنی نگاه ویژه ای بوجود آید.بنابراین استفاده از گیاه سویا می تواند هم نیاز به روغن و هم نیاز به پروتئین را برآورده سازد، لذا به منظور تعیین بهترین زمان کاشت و نوع رقم در منطقه هرات کشور افغانستان با اثر 3 تاریخ کاشت ( 20 اردیبهشت، 5 خرداد و 20 خرداد) به عنوان عامل اصلی و 4 رقم C1, C3, M4, L17 به عنوان عامل فرعی آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. نتایج آزمایش نشان داد تیمار های مختلف از نظر عملکرد و اجزای عملکرد، درصد پروتئین و روغن دانه اختلاف معنی داری داشته و تاریخ کاشت 20 اردیبهشت و رقمC3 از نظر اکثر صفات مورد بررسی برتر بود. عملکرد رقم L و 17 M4 در تاریخ کاشت 20 اردیبهشت و رقمC3 در تاریخ کاشت 5 و 20 خرداد در بالاترین گروه آماری قرار گرفتندرقمL17 در هر سه تاریخ کاشت بیشترین درصد روغن را داشته و درصد پروتئین در تاریخ های کاشت متفاوت دررقمC3 بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. با توجه به این که عملکرد و درصد روغن در رقمM4 بیشتر از سایر ارقام در تاریخ 20 اردیبهشت می باشد، لذا استفاده از این رقم برای تامین روغن در این تاریخ موثر خواهد بود

سویا، تاریخ کاشت، درصد روغن، درصد پروتئین، رقم