محمد ابراهیم زارعی - دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان

نازک کاری از جمله هنرهایی است که وسایل کاربردی و هنری از چوب های خوش نقش و رنگ با ظرافت و دقت بالا ساخته می شود. شواهد و مدارک نشان می دهد که از دوره صفوی هنر ارسی سازی و به تبع آن هنر نازک کاری در شهر سنندج گسترش یافته است. فعالیت ارسی سازی اکنون به دلایل متعدد، از جمله کمبود استادکار و هزینه های بالا، رونق ندارد، اما هنر نازک کاری هنوز پر رونق است. هر چند که آثار نازک کاری دوره صفوی در سنندج تاکنون یافت نشده، ولی آثار هنر نازک کاری مربوط به دوره قاجار باقیمانده است. بررسی ها نشان می دهد که اوج و رونق هنر نازک کاری سنندج از اواسط دوره قاجار به بعد بوده است. به نظر می رسد که هنرمندان عرصه نازک کاری سنندجی بر اساس اسلوب و روش هنرهای چوبی سایر نقاط ایران کار را آغاز نموده، ولی به تدریج با توجه به شرایط اقلیمی، گذشت زمان و تقاضا شیوه ای خاص را پدید آورده اند؛ زمینه ی مناسب برای رشد و توسعه از یک سو و تلاش هنرمندان از سوی دیگر هم موجب پایداری و گسترش این هنر گردیده است. این مقاله درباره پیشینه هنرهای چوبی، روش تهیه چوب و استخراج ریشه ی گردو، هنر نازک کاری، ابزارهای نازک کاری، مراحل رنگ کاری با لاک و الکل و هنرمندان نازک کار است.

هنر نازک کاری چوب, سنندج, دوره قاجار, خانواده نعمتیان