سید احمدرضا قائم مقامی - استادیار گروه فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه تهران

دریانوردی فنی است ماهیتا بین­المللی و به همین سبب لغات و اصطلاحات آن نیز ممکن است از یک سوی زمین به­واسطه دریانوردان به سوی دیگر آن سفر کند. پاره­ای از لغات و اصطلاحات دریانوردی مسلمانان، که از سال­ها قبل موضوع تحقیق محققان بوده، فارسی یا ایرانی است و همین باعث شده این شعبه از مطالعات در تحقیقات لغوی و زبانی فارسی و ایرانی هم حائز اهمیت باشد. اصل بعضی از این کلمات نیز، چنانکه در تحقیقات پیشین معلوم شده، در زبان­های هندی است و حاصل مراودات ایرانیان و عرب­ها با آن سرزمین بوده است. تعیین اینکه این کلمات به­واسطه زبان­های ایرانی به عربی راه یافته یا مستقیما وارد عربی شده، در نبود اسناد، همیشه آسان نیست و گاهی فقط بعضی قراین آوایی ممکن است به کمک آید. این مقاله جستجویی است مجدد در اصل و معنای بعضی از این لغات و اصطلاحات و در آن کوشش شده است که ضمن تصحیح بعضی آراء محققان پیشین، شرح لغوی دقیق­تری درباره نام بعضی کشتی­ها و قایق­ها و لغات دریانوردی دریاهای جنوب ایران بیاید.

دریانوردی, خلیج فارس, زبان های هندی, زبان های ایرانی, عربی, لغات دخیل, ریشه شناسی