انگیزش پینه و اندام زایی در شیپوری گلدانی (Zantedeschia spp. cv Orania)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه گل و گیاهان زینتی، دوره: 5، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_FLOWER-5-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 311
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهه هاشمی دهکردی

دانشگاه زنجان

سید نجم الدین مرتضوی

دانشگاه زنجان

پژمان آزادی

پژوهشکده گل و گیاهان زینتی

چکیده

شیپوری از گیاهان زینتی تک لپه به شمار می رود که هم به عنوان گیاه گلدانی و هم گل بریدنی در سراسر دنیا مشهور است. در این پژوهش، برای بررسی باززایی غیرمستقیم، از ریزنمونه های مختلف شیپوری گلدانی رقم Orania استفاده شد. برای تولید پینه، ریزنمونه های جوانه ژوخه، مریستم، و نوک شاخساره های کشت بافتی و برش های نازک یاخته ای ساقه در محیط پایه MS دارای غلظت های مختلف BAP و NAA کشت شدند. همچنین اثر کاربرد اسیدآمینه ال-گلوتامین و آدنین سولفات بر میزان باززایی بررسی شد. بیشترین درصد پینه زایی (۳/۷۳ درصد) از ریزنمونه مریستم در محیط کشت دارای ۱ میلی گرم در لیتر BAP به همراه ۵/۱ میلی گرم در لیتر NAA به دست آمد. با توجه به کیفیت مناسب پینه به دست آمده از مریستم، این ریزنمونه به محیط کشت MS دارای BAP و آدنین سولفات و ال-گلوتامین برای باززایی منتقل شد. بالاترین درصد باززایی (۳/۷۸ درصد)، بیشترین میانگین شمار شاخه (۴/۱۳ عدد) و میانگین طول شاخه (۰۶/۵۱ میلی متر) در تیمار ۱ میلی گرم در لیتر BAP به همراه ۲۰ میلی گرم در لیتر آدنین سولفات و ۳۰۰ میلی گرم در لیتر ال-گلوتامین دیده شد. افزودن زغال فعال به میزان ۵۰۰ میلی گرم در لیتر به محیط ریشه زایی دارای ۲۵/۰ و ۵/۰ میلی گرم بر لیتر IAA سرعت و کیفیت ریشه زایی را افزایش داد. با توجه به اینکه شیپوری از گیاهان سخت کار در زمینه کشت بافت به شمار می رود، کاربرد ال-گلوتامین (۳۰۰ میلی گرم در لیتر) و آدنین سولفات (۲۰ میلی گرم در لیتر) موجب افزایش کیفیت و شمار گیاهچه های  باززایی شده شد. ریشه زایی بهینه شیپوری در محیط MS با غلظت ۵/۰ میلی گرم بر لیتر IAA به همراه ۵۰۰ میلی گرم بر لیتر زغال فعال صورت گرفت. گیاهچه های با طول مناسب به محیط کشت ریشه زایی منتقل شدند و در محیط کشت MS دارای ۵/۰ میلی گرم در لیتر IAA و ۵۰۰ میلی گرم در لیتر زغال فعال بیشترین درصد ریشه زایی (۳/۸۸ درصد) دیده شد. گیاهچه های ریشه دار شده در گلدان های دارای پرلایت و کوکوپیت به نسبت حجمی مناسب  و در شرایط گلخانه با موفقیت (بیش از ۷۰ درصد) سازگار شدند.

کلیدواژه ها

Micropropagation, Pot calla lily, Callus, Bulbous plant, ریزافزایی, شیپوری گلدانی, پینه, گیاه سوخوار

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.