هومن رحمتی هولاسو - گروه بهداشت و بیماری های آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
امیرپارسا عزیزی - دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
جلال حسن - بخش سم شناسی، گروه علوم زیستی مقایسه ای، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسینعلی ابراهیم زاده موسوی - قطب بهداشت و بیماری های ماهیان گرمابی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
علی حدادی - گروه بهداشت و بیماری های آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

در این مطالعه برای بیهوشی از ۳۵۰ عدد ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزن ۱۵ گرم استفاده شد. ماهیان به ۵ گروه ۱۰ تایی با سه تکرار تقسیم شده و در معرض غلظت های مختلف داروی بیهوشی PI۲۲۲ (دوزهای ۰، ۰.۵، ۱، ۲ و ۴ میلی متر به ازای ۱۰ لیتر آب) قرار گرفتند و از نظر مدت زمان لازم جهت ایجاد عدم تعادل اولیه، قرارگیری در کف مخزن، بیهوشی کامل، مدت زمان بیهوشی در خارج از آب و مدت زمان لازم جهت هوشیاری کامل در آب مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین میزان باقیمانده دارویی در عضلات و پوست با روش GC-mass مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج ن شان داد که دوز ۰/۵ میلی لیتر در ۱۰ لیتر عملکرد مناسبی در بیهوشی ماهیان داشتند. بررسی باقی مانده داروی بیهوشی PI۲۲۲ برای اولین بار در ایران انجام شده و با توجه به اینکه هیچ گونه باقی ماندگی دارویی در عضلات ماهی بعد از یک ساعت در هیچ یک از گروه های مورد بررسی، مشاهده نشد لذا مصرف گوشت ماهی بعد از انجام بی هوشی کاملا بدون محدودیت است اما در گروه هایی که نمونه پوست به همراه عضله اخذ شد، باقی ماندگی در نمونه های ۱، ۶ و ۱۲ ساعت پس از بیهوشی در نمونه ها دیده شد و در ۲۴ ساعت پس از بیهوشی به کمتر از ۰/۱ میلی گرم بر کیلوگرم رسید. در نمونه های ۴۸ و ۹۶ ساعته هیچ گونه باقی ماندگی دارویی نداشتند. این نتایج نشانگر برتری این محصول ایرانی در مقابل سایر داروهای شیمیایی مورد استفاده در صنعت آبزیان در دنیاست.

بیهوشی، قزل آلای رنگین کمان، PI۲۲۲، باقیمانده دارویی