زرنگار اخوان - دانشجوی کارشناسی ارشد،
علیرضا فلاح - معاون پژوهشی و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب کرج
شکوفه رضایی عمرآبادی - هیئت علمی و بورسیه دکترای دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

جهت بررسی تامین عناصر کم مصرف مورد نیاز گیاه کلزا با استفاده از کود بیولوژیک، آزمایشی در مزرعه تحقیقات ی دانشگاه آزاد کرج واقع در ماهدشت بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 15 تیمار شامل 5 سطح گوگرد عنصری 200، 400، 600، 800 و 1000 kg/ha و 3 سطح تیوباسیلوس (بدون مایه تلقیح، 5 و 10 گرم مایه تلقیح، با جمعیت 107 باکتری در گرم مایه تلقیح) با سه تکرار در سال 88 -89 به اجرا در آمد تا در اثر اکسایش گوگرد در حضور باکتری اکسید کننده گوگرد و کاهشpH خاک ، عناصر میکرو به شکل قابل جذب در آمده و مقدار عناصر جذب شده در تیمارها با یکدیگر مقایسه شود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین تیمارها ازنظر غلظت آهن، روی، مس و منگنز تفاوت معنی داری در سطح 1% وجود داشت. اثر متقابل گوگرد و باکتریتیوباسیلوس در جذب عناصر آهن، روی و مس در سطح 1% و جذب منگنز در سطح 5% معنی دار بود متوسط غلظت آهن، روی، مس و منگنز در تیمارهای بدون تلقیح به ترتیب 754/5 ، 23 ، 22/23 و 122/3 میلی گرم در کیلوگرم بوده در حالیکه این مقدار در تیمارهای تلقیح شده به ترتیب 918/4 و 31/8 29 ، 134/75 میلیگرم در کیلوگرم بودند و به ترتیب 1/5 ، 2 ، 2 و 0/57 برابر افزایش عملکرد نشان دادند.