بررسی تاثیر هوازدگی بر هیدروژئوشیمی رودخانه های زهکش کننده سنگ های آتشفشانی (مطالعه موردی: رودخانه بیدخوان واقع در جنوب شرق بردسیر کرمان)
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 19، شماره: 53
- کد COI اختصاصی: JR_GEOP-19-53_009
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 241
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
دانشیار بخش زمین شناسی دانشگاه شهید باهنر کرمان.
چکیده
چکیده رودخانه بیدخوان کالدرای آتشفشان غیرفعال بیدخوان را زهکش میکند که در ۴۰ کیلومتری جنوبشرق بردسیر کرمان واقع شده است. هدف این تحقیق تعیین منشا عناصر و ترکیبات محلول در آب و ارزیابی تاثیر هوازدگی شیمیایی بر کیفیت آب آن است. بدین منظور تعداد ۱۲ نمونه از نقاط مختلف مسیر این رودخانه برداشت و هدایت الکتریکی (EC)، pH و درجه حرارت آنها در صحرا و غلظت یونهای اصلی و چند فلز سنگین با روشهای استاندارد آزمایشگاهی تعیین گردید. پس از کنترل صحت و دقت نتایج آنالیز، از نمودار پایپر، نسبتهای یونی و تکنیکهای آماری (آنالیز چندمتغیره، آنالیز خوشهای و ماتریس همبستگی) برای تحلیل و تفسیر دادهها استفاده شد. برمبنای آن، تمامی نمونهها در محدوده آبهای با سختی موقت قرار داشته و تیپ آنها بیکربناته کلسیک و بیکربناته منیزیک میباشد. نسبتهای یونی هوازدگی سیلیکات را نشان میدهند. در تفسیر فاکتورها، کاتیونهای لیتیم، استرانسیم، باریم، کلسیم، سدیم و منیزیم و آنیونهای بیکربنات، سولفات و کلرید در فاکتور ۱ قرار گرفتند که منشا کاتیونها هوازدگی سیلیکات، منشا عمده کلرید آب باران، منشا بیکربنات گاز دیاکسیدکربن هوا و خاک و منشا سولفات آب باران و احتمالا تا حدی هوازدگی پیریت در نظر گرفته میشود. آهن، منگنز و آلومینیوم هر سه در فاکتور ۲ قرار دارند که بهمعنی منشا یکسان است (هوازدگی سیلیکاتهای تیره). لذا منبع اصلی کاتیونهای اصلی و فلزات سنگین هیدرولیز سیلیکاتهای منطقه است. براساس ترکیب شیمیایی آب، هم سیلیکاتهای روشن و هم تیره، نقش داشتهاند. این امر با تنوع جنس سنگهای تشکیلدهنده این آتشفشان هماهنگی دارد.کلیدواژه ها
هوازدگی شیمیایی, هیدروژئوشیمی, رودخانه بیدخوان, سنگ های آتشفشانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.